Δημοσιεύτηκε στις 17 Μαρτίου 2015
Η διάλεξη θα δοθεί από τη Δρα Ευφροσύνη Ριζοπούλου – Ηγουμενίδου, με στόχο να φωτίσει τις ποικίλες πτυχές της αξιόλογης προβιομηχανικής βιοτεχνίας των σταμπωτών, παρακολουθώντας την, μέχρι και την εγκατάλειψή της, στις αρχές του 21ου αιώνα, μέσα από την καταγραφή της παραγωγής σταμπωτών μαντηλιών στο εργαστήριο του τελευταίου μαντηλάρη της Κύπρου, στη Λευκωσία.
Σύμφωνα με την Δρα Ριζοπούλου – Ηγουμενίδου «η τυποβαφική, το στάμπωμα σχεδίων πάνω σε ύφασμα με ξυλότυπους, ήταν τέχνη με μακραίωνη παράδοση. Αναπτύχθηκε σε χώρες της Ανατολής, ιδιαίτερα στις Ινδίες, αλλά η εξέλιξή της σε βιομηχανία σημειώθηκε στην τεχνολογικά εξελιγμένη Ευρώπη. Είδος πολυτελείας αρχικά, το σταμπωτό με τα πολύχρωμα άνθινα σχέδιά του υποκατέστησε τα κεντημένα και χρυσοΰφαντα υφάσματα, και ως εύχρηστο και οικονομικά προσιτό απέκτησε ευρύτατη διάδοση. Η Κύπρος αναδείχθηκε σε ένα από τα σημαντικότερα κέντρα παραγωγής σταμπωτών κατά τον 18ο και τον 19ο αιώνα. Τα τυπωμένα βαμβακερά υφάσματα του νησιού ήταν ονομαστά για τα ανεξίτηλα χρώματά τους και εκτός από την επιτόπια οικιακή χρήση, αποτελούσαν είδη εξαγωγικού εμπορίου. Η τέχνη συνεχίστηκε στα νεότερα χρόνια, μέχρι και τις αρχές του 21ου αιώνα, με τη μορφή των σταμπωτών μαντηλιών».

Καθιστή ηλικιωμένη γυναίκα. Στο κεφάλι φορεί σταμπωτό μαντήλι. Φωτ. John Thomson, 1878.
Σε Λευκωσία, Λάρνακα και Αμμόχωστο είχαν τα εργαστήρια τους αρκετοί μαντηλάρηδες. Η δουλειά των μαντηλάρηδων ήταν ολόχρονη και αρκετά προσοδοφόρα. Με την παύση λειτουργίας του εργαστηρίου του τελευταίου μαντηλάρη Νίκου Κακούλλη, το 2004, η τέχνη των σταμπωτών, που κάποτε έκανε γνωστό το όνομα της Κύπρου σε Ανατολή και Δύση, έφτασε στο τέλος της.

Ο ιερέας του χωριού Αυγόρου. Στο καλυμμαύχι έχει σταμπωτό δεμένο μαντήλι. Φωτ. John Thomson, 1878.
Η Δρ Ευφροσύνη Ριζοπούλου - Ηγουμενίδου είναι Ομότιμη Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Κύπρου. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα περιλαμβάνουν τη Λαϊκή Τέχνη, Λαϊκή Αρχιτεκτονική, Προβιομηχανική Τεχνολογία, τον Υλικό Βίο των Νεοτέρων Χρόνων, και γενικότερα το Λαϊκό Πολιτισμό της Κύπρου και του ευρύτερου Μεσογειακού Χώρου. Συμμετείχε σε δεκάδες ερευνητικά προγράμματα και συνέδρια και έχει πέραν των 100 δημοσιεύσεων σε θέματα λαϊκού πολιτισμού.
-
Λεβέντειο Δημοτικό Μουσείο
31 Μαρτίου 2015
Σχετικά
The Nicosia Christmas Market: Η επίσημη Χριστουγεννιάτικη Αγορά της Λευκωσίας μόλις ανακοινώθηκε
Ετοιμαστείτε για 6 εβδομάδες γεμάτες γιορτινή μαγεία στην καρδιά της Λευκωσίας!
33 εκδηλώσεις και ιδέες για να περάσεις ένα super σαββατοκύριακο στην Κύπρο
Συναυλίες, φεστιβάλ, θέατρο, αγορές, γεύσεις και εμπειρίες που δεν πρέπει να χάσεις αυτό το ΣΚ!
Cyprus Wine Expo - Oenognosia 2025: Το κρασί έχει ραντεβού στη Λευκωσία. Εσύ Θα λείπεις;
Μια ημέρα αφιερωμένη σε αρώματα, γεύσεις, χαμόγελα και στιγμές που μένουν αξέχαστες
Η Παραμυθούπολη Χριστουγέννων ανοίγει τις πόρτες της (και το ανακοίνωσε)
Σηματοδοτώντας την πιο όμορφη και γιορτινή περίοδο του χρόνου
H Πλατεία Ελευθερίας θα γεμίσει παιδικά χαμόγελα, παιχνίδι, μουσική, θέατρο και νόστιμο φαγητό
Το Πανηγύρι Χαράς για τα παιδιά, θα χαρίσει μία ολοκληρωμένη εμπειρία γιορτής και ψυχαγωγίας
Awareness 2025: Unselfing η ομάδα του After:noon / Project επιστρέφει
Η φετινή έκθεση σηματοδοτεί την επέτειο 5 χρόνων Awareness
«A very Merry Charity Party»: Το Moondog's διοργανώνει για 9η χρονιά το φιλανθρωπικό του παζαράκι
Εδώ θα βρεις χειροποίητες δημιουργίες, δώρα, γλυκίσματα, ρούχα, αξεσουάρ και πολλές ακόμη εκπλήξεις
Φέτος θα κάνουμε Χριστούγεννα στην όμορφη Βάβλα
Μία όμορφη μέρα, γεμάτη γιορτινή διάθεση και παράδοση!
Όλγα Μάρκαρη και Χλόη Μπέλλου με δύο μοναδικές παραστάσεις σύγχρονου χορού
Οι παραστάσεις θα παρουσιαστούν στο Δημοτικό Θέατρο Λευκωσίας
Στη Λευκωσία, θα στηθεί ένα μεγάλο Antiques & Vintage Market
Είτε είστε συλλέκτης είτε απλώς αγαπάτε τη μαγεία του παρελθόντος, αυτή είναι μια μέρα που δεν πρέπει να χάσετε
H Πλατεία Φανερωμένης θα γεμίσει κάκτους και παχύφυτα
Μια έκθεση αφιερωμένη στη φύση, τη δημιουργικότητα και την οικολογική συνείδηση
Νοέμβριος στην Κύπρο: 10 εμπειρίες που δεν πρέπει να χάσεις
Από την πρεμιέρα του “Bugonia” μέχρι τα μανιτάρια στα Σπήλια και τις πρώτες χριστουγεννιάτικες λάμψεις — ο μήνας γεμίζει σινεμά, θέατρο, γεύσεις και βουνίσιες αποδράσεις.