Δημοσιεύτηκε στις 29 Απριλίου 2013
Ο Ανδρέας Μυλωνάς, όνομα και πράμα (!), αλέθει αλεύρι από τότε που θυμάται τον εαυτό του. Παρακολουθούσε πρώτα τον παππού του, τον πατήρ Νικόλα, που είχε το νερόμυλο κάτω στην κοιλάδα απ' όπου περνά ο ποταμός Σερράχης, και ύστερα τον πατέρα του, Σάββα Μιχαήλ, που τον βοηθούσε με το ίδιο μεράκι και την ίδια αγάπη μέχρι το 1983, οπότε έφερε ο ίδιος το μύλο πάνω στο χωριό, δίπλα στο σπίτι του, αλέθοντας μόνο κυπριακό σιτάρι που το συσκευάζει για ντόπια κατανάλωση. "Η μαστορκά είναι στη συντήρηση του μύλου" μας λέει με έμφαση ο κύριος Ανδρέας. Και όση ώρα μας μιλά και τον φωτογραφίζουμε, βάζει κάθε τόσο τα χέρια του κάτω από την αντλία απ' όπου ρέει το αλεσμένο αλεύρι και γεμίζει τις χούφτες του με την "ασπρόσκονη" που την ψηλαφίζει με αγάπη. "Μόνο κυπριακό σιτάρι αλέθω και αυτό που παίρνεις από κοντά μου είναι εκατό τοις εκατό αλεύρι ολικής αλέσεως", μας λέει περήφανα. Και δώσ' του να αδειάζει μέσα στο μύλο σάκους από σιτάρι και να σηκώνει σύννεφα άσπρης σκόνης, δημιουργώντας μια περίεργη ομίχλη πίσω από τον ασταμάτητο θόρυβο της μηχανής... Στο σκοτεινό υποστατικό όπου διατηρεί το μύλο του, οι τοίχοι είναι γεμάτοι παραδοσιακά εργαλεία-κειμήλια, η σοβάντζα φιλοξενεί οικογενειακές φωτογραφίες και αντικείμενα-αντίκες, ενώ σε μια μικρή αποθηκούλα βρίσκονται στοιβαγμένες ξύλινες γούρνες σε διάφορα μεγέθη, κατάλοιπα μιας άλλης εποχής. Στην είσοδο, ένας πίνακας γεμάτος γνωμικά και φωτογραφίες ηρώων, σου δίνει μια διαφορετική εικόνα να περιεργάζεσαι όση ώρα ο μύλος αλέθει, ενώ στο πάνω διάζωμα, η βεράντα του κύριου Ανδρέα και της κυρίας Έλλης, είναι γιομάτη λουλούδια και ζαρζαβατικά. "Πόσο καιρό διατηρείται το αλεσμένο αλεύρι;", τον ρώτησα. "Αν είναι χειμώνας, δύο μήνες, αν είναι καλοκαίρι, άντε ενάμισι μήνα το πολύ και στο ψυγείο καλύτερα", μου είπε χαμογελώντας. Όσο για την τιμή, το ένα κιλό στοιχίζει €1 και ο σάκος, των 25 κιλών, €20. Άρα, αν κάτσεις και σκεφτείς ότι με ένα κιλό φτιάχνεις 2 ψωμιά, τότε σίγουρα σε συμφέρει να αρχίσεις να ζυμώνεις στο σπίτι! Κι αφού μιλάμε για ζύμωμα, ζήτησα από την κυρία Έλλη να μας πει πώς να φτιάξουμε ένα σπιτικό ψωμί. Και ιδού!
Παραδοσιακό ψωμί με προζύμι
Υλικά
3 ½ κιλά αλεύρι (μισό χωριάτικο και μισό φαρίνα).
1 φλ. προζύμι "εμπατό".
Λίγο νερό χλιαρό (όσο σηκώσει).
Λίγο αλάτι.
Εκτέλεση
Διαλύεις το προζύμι, με τα δάχτυλά σου, πλάθοντάς το μέσα σε χλιαρό νερό. Προσθέτεις λίγο-λίγο το αλεύρι, το αλάτι και όσο νερό χρειαστεί, ζυμώνοντας καλά ή μέχρι η ζύμη να γίνει ομοιόμορφη και συμπαγής. Την αφήνεις για 20΄. Προθερμαίνεις το φούρνο σε ψηλή θερμοκρασία, τοποθετείς τα ψωμιά, αραιά στο ταψί, τα χαράσσεις με μαχαίρι κυκλικά και τα ψήνεις για περίπου μία-μιάμιση ώρα ή έως ότου ροδοκοκκινίσουν και φουσκώσουν αρκετά.
Info: (22822732) Κάτω Μονή, επ. Λευκωσίας. Δ-Σ 07.00-20.00.
Σχετικά

«Η μουσική συναντά τη γλυπτική», την Τρίτη στον παραλιακό του Πρωταρά
Συνεχίζεται την Τρίτη 19 Αυγούστου ο κύκλος εκδηλώσεων «Η μουσική συναντά τη γλυπτική»

«Τα καλοκαίρια μας μικρά κι ατέλειωτοι χειμώνες»: μουσικοχορευτική παράσταση, με καλό σκοπό
Φιλανθρωπική εκδήλωση, με όλα τα έσοδα να πηγαίνουν για την υποστήριξη μαθητών και φοιτητών από τις πυρόπληκτες κοινότητες της Ορεινής Λεμεσού.

3 πράγματα για να κάνεις σήμερα Δευτέρα στο χωριό
Τα χωριά που συνεχίζουν και σήμερα τις εκδηλώσεις τους

18 υπέροχα πράγματα για να κάνεις αυτή την εβδομάδα στην Κύπρο
Συνεχίζονται οι εκδηλώσεις σε πόλεις και χωριά

Το πιο ανεβαστικό πάρτι, επιστρέφει "Μες τες Στράτες" του Καλοπαναγιώτη
Ετοιμαστείτε για ένα αξέχαστο πάρτι μες στη στράτα με λαϊκή μουσική

7 χωριά για να παίξεις τόμπολα το σαββατοκύριακο
Αν λοιπόν έχεις την τύχη με το μέρος σου, το μόνο που έχεις να κάνεις είναι να δεις πού θα έχει bingo night

4 + 4 γιορτές και φεστιβάλ που δεν πρέπει να χάσεις το τριήμερο του 15αύγουστου
Κράτα σημειώσεις και φτιάξε πρόγραμμα

70 όμορφα πράγματα για να κάνεις το τριήμερο του δεκαπενταύγουστου στην Κύπρο
Πλούσιο πρόγραμμα με φεστιβάλ, χοροεσπερίδες, φαγητό, ποτό και διασκέδαση

Ένα ξεχωριστό καλοκαιρινό εργαστήρι στο χωριό για τους μικρούς μας φίλους
Στον ολοπράσινο παιχνιδότοπο στο κέντρο του χωριού, τα παιδιά μας θα περάσουν υπέροχα!

Μια λαμπερή γιορτή με αφιερώματα στις θρυλικές Cher και Celine Dion
Γεμάτη μουσική, χορό και γιορτινή διάθεση

Δεκαπενταύγουστος στην πισίνα με δροσιά, γεύσεις και καλή παρέα!
Ξεφύγετε από τον καύσωνα με δροσερές βουτιές

Η Σαλαμιού διοργανώνει χοροεσπερίδα με μουσική, πλούσιο μπουφέ και ρέσι
Κάτω από τον μαγευτικό έναστρο ουρανό