Δημοσιεύτηκε στις 02 Μαρτίου 2020
Η λαγάνα, παρασκευάζεται χωρίς προζύμι, και έναν τέτοιο πρόχειρο άρτο χρησιμοποίησαν και οι Ισραηλίτες κατά τη νύχτα της Εξόδου τους από την Αίγυπτο υπό την αρχηγία του Μωυσή.
Έκτοτε επιβαλλόταν από το Μωσαϊκό Νόμο για όλες τις ημέρες της εορτής του Πάσχα, μέχρι που ο Χριστός στο τελευταίο του Πάσχα ευλόγησε τον ένζυμο άρτο.
Η ιστορία της λαγάνας διατρέχει όλη τη διατροφική παράδοση από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Ο Αριστοφάνης στις «Εκκλησιάζουσες» λέει «Λαγάνα πέττεται» δηλ .»Λαγάνες γίνονται». Ο δε Οράτιος στα κείμενά του αναφέρει τη λαγάνα ως «Το γλύκισμα των φτωχών».
Το έθιμο της λαγάνας παρέμεινε αναλλοίωτο ανά τους αιώνες και συνηθίζεται να παρασκευάζεται με μεράκι από τον αρτοποιό της γειτονιάς, τραγανή λαχταριστή και σουσαμένια και καταναλώνεται κατά την Καθαρά Δευτέρα, την Πρωτονήστιμη Δευτέρα της Σαρακοστής.
Η ονομασία της «Καθαρά» προήλθε από τη συνήθεια που είχαν οι νοικοκυρές το πρωί της ημέρας αυτής, να πλένουν με ζεστό νερό και στάχτη όλα τα μαγειρικά σκεύη, ως «ημέρα κάθαρσης».
Στη συνέχεια τα κρεμούσαν στη θέση τους όπου και παρέμεναν μέχρι τη λήξη της νηστείας. Επίσης κατά την ημέρα αυτή εξέρχονταν όλοι οικογενειακώς στην ύπαιθρο και έστρωναν κάτω στη γη και έτρωγαν νηστίσιμα φαγητά όπως χαλβά, ελιές, ταραμά και λαγάνα.
Από την Καθαρά Δευτέρα προετοιμάζεται ο άνθρωπος μετά τις εορτές και την καλοφαγία των Απόκρεων, να καθαρίσει την ψυχή και το σώμα του για να φτάσει στο τέρμα δηλ. στο Πάσχα και να αναστηθεί ξανά με την Ανάσταση του Κυρίου. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η λαγάνα που έχει το σχήμα της«κυρα-Σαρακοστής»,που παριστάνει μια μακριά γυναίκα που έχει ένα σταυρό στο κεφάλι, δεν έχει στόμα γιατί είναι όλο νηστεία.
Τα χέρια της είναι σταυρωμένα για τις προσευχές, έχει επτά πόδια που συμβολίζουν τις επτά εβδομάδες της νηστείας.
Έθιμο που συνηθιζόταν για να μετρούν το χρόνο κατά την περίοδο της Σαρακοστής ήταν κάθε Σάββατο να κόβουν το ένα πόδι και το τελευταίο το έκοβαν το Μ. Σάββατο όπου το έκρυβαν σε ένα ξερό σύκο ή σε ένα καρύδι και όποιος το έβρισκε ήταν ο τυχερός της επόμενης χρονιάς.
Η νόστιμη και λαχταριστή για όλους μας λαγάνα είναι ένα προιόν άξιο σεβασμού και με πραγματική πλούσια ιστορία, θα είναι μεγάλη απώλεια για τις επερχόμενες γενεές να ξεχάσουν τις παραδόσεις μας, να ξεχάσουν τις παλιές σαρακοστιανές μυρουδιές.
Οι αρτοποιοί της γειτονιάς πιστοί στις παραδόσεις μας παρασκευάζουν την Καθαρά Δευτέρα τη λαγάνα συμβάλλοντας έτσι στη διατήρηση του εθίμου, ώστε οι νέες γενεές να έχουν την ευκαιρία να ακούσουν, να μυρίσουν και να γευτούν τη Σαρακοστή γιατί οι Σαρακοστιανές μυρωδιές είναι έμμεσοι φορείς μιας βαθιάς πνευματικότητας.
Σχετικά
Ένα παρεΐστικο ταβερνάκι για να απολαύσεις καλό αντικριστό
Γεύσεις της κρητικής παράδοσης, σε ένα γραφικό ταβερνάκι όπου καλοτρώς και καλοπίνεις ολόχρονα
A palette of experiences: Wine & dine στο Aphrodite Hills Resort
Εκλεκτό κρασί και μοναδικές γαστρονομικές δημιουργίες
Inamo & Ahinos: Μεσόγειος και Ασία στην ίδια ειδυλλιακή βεράντα!
Στον κοσμοπολίτικο Πρωταρά έχουν πάρει την υπόθεση φαγητό πολύ στα σοβαρά.
Το LPM γιορτάζει τα τρία χρόνια παρουσίας του στη Λεμεσό με ένα πάρτι που θα μείνει στην ιστορία
Το La Petite Maison γιορτάζει την 3η του επέτειο στο Parklane Resort & Spa με ένα λαμπερό διήμερο πάρτι που τα έχει όλα!
Τρώμε κρέπα με ξυλάκι σε έναν υπέροχο κήπο στο χωριό, δίπλα στο ποτάμι
Μία κρεπερί που δημιούργησε κάτι μοναδικό και πρέπει να δοκιμάσεις
Fabio Genghini: Η νέα γαστρονομική υπογραφή του Annabelle: Όταν η Ιταλία συναντά την Ασία στην Κύπρο
Στην Πάφο, ο Chef του Annabelle ζυμώνει μνήμες από Ιταλία, Ασία και Κύπρο σε πιάτα που μιλούν με αρώματα και συναίσθημα
Το αγαπημένο μεξικάνικο εστιατόριο στην Αγία Νάπα ξεκινά happy hour!
Από Δευτέρα μέχρι Πέμπτη με δωρεάν μαργαρίτα
Το γαστρονομικό γεγονός της χρονιάς που θα μείνει αξέχαστο: Οι κορυφαίες στιγμές του Chef’s Kiss Food Festival
Επισκεφθήκαμε το πρώτο γαστρονομικό φεστιβάλ στην υπέροχη Μαρίνα Αγίας Νάπας και σας μεταφέρουμε τις καλύτερες στιγμές του!
Street food εμπειρία χωρίς όρια: 20 κουζίνες στο κέντρο της Λεμεσού
Από αγαπημένα comfort food μέχρι εξωτικές γεύσεις, κάθε γωνιά αυτού του χώρου έχει κάτι μοναδικό για όλους!
Ο "Πορφύριος" ετοιμάζεται να σερβίρει και φέτος Οφτόν Κλέφτικον "Συρτόν" στο χωριό!
Ένα απάχικο εστιατόριο στο χωριό, που φτιάχνει το καλύτερο οφτό, ανάβει και φέτος τους φούρνους
Δοκιμάσαμε πρώτοι τα νέα, εντυπωσιακά πιάτα του Σταυρή Γεωργίου για το ανανεωμένο μενού του Stavris Kitchen
Αρμονικές γεύσεις με πετυχημένους συνδυασμούς κυπριακών υλικών και μεσογειακής κουζίνας
Γνωστό μπραντσάδικο της ελ. επ. Αμμοχώστου μας αποχαιρετάει και κλείνει για λίγο
Ένα αγαπημένο στέκι που κατεβάζει ρολά για το καλοκαίρι
