Δημοσιεύτηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2020
Το έθιμο της βασιλόπιτας είναι πολύ παλαιό, προέρχεται από εκείνο το τελούμενο στην αρχαία εορτή των «Κρονίων» (των ρωμαϊκών «Σατουρναλίων») που παρέλαβαν οι Φράγκοι, από τους οποίους και προήλθε η συνήθεια της τοποθέτησης νομίσματος μέσα στη πίτα και της ανακήρυξης ως «Βασιλιά της βραδιάς» αυτού που το έβρισκε.
Κατά άλλο έθιμο, αντί νομίσματος, έβαζαν φασόλι και αυτόν που το έβρισκε τον αποκαλούσαν «φασουλοβασιλιά».
- Το κόψιμο στις βασιλόπιτας είναι από τα ελάχιστα αρχέγονα έθιμα που επιβιώνουν. Σύμφωνα με τον καθηγητή Δημήτρη Λουκάτο αποτελεί εξέλιξη του γνωστού και λαϊκού εθίμου στις πρωτοχρονιάτικης πίτας. Στην αρχαιότητα υπήρχε το έθιμο του εορταστικού άρτου, τον οποίο σε μεγάλες αγροτικές γιορτές οι αρχαίοι Έλληνες πρόσφεραν στις θεούς.
- Τέτοιες γιορτές ήταν τα Θαλύσια και τα Θεσμοφόρια. Χαρακτηριστικό στοιχείο στις βασιλόπιτας είναι ότι ο άνθρωπος δοκιμάζει την τύχη του με το κέρμα στις, προσπαθώντας να μαντέψει πώς θα του έρθουν τα πράγματα στη νέα χρονιά. Σε όποιον πέσει το φλουρί, στις θα είναι ο τυχερός και ευνοούμενος του νέου έτους! Η ορθόδοξη παράδοση συνέδεσε το έθιμο με τη Βασιλόπιτα.
Ορθόδοξη θρησκευτική παράδοση
Η θρησκευτική παράδοση συνδέει την Βασιλόπιτα με την προσωπικότητα του Μεγάλου Βασιλείου, στον οποίο οφείλει και το όνομά της.
Στα χρόνια του Ιουλιανού του Παραβάτη, όταν το Βυζάντιο κήρυξε τον πόλεμο στην Περσία, ο Ιουλιανός πέρασε με τον στρατό του από την Καισάρεια. Τότε διέταξε να φορολογήσουν όλη την επαρχία και τα χρήματα αυτά θα τα έπαιρνε επιστρέφοντας για την Κωνσταντινούπολη.
Έτσι, οι κάτοικοι αναγκάσθηκαν να δώσουν ό, τι είχε ο καθένας σε χρυσαφικά και νομίσματα. Όμως ο Ιουλιανός σκοτώθηκε άδοξα σε μια μάχη στον πόλεμο με τους Πέρσες και δεν ξαναπέρασε ποτέ από την Καισάρεια.
Τότε ο Άγιος Βασίλειος έδωσε εντολή από τα μαζεμένα χρυσαφικά τα μισά να δοθούν στους φτωχούς, ένα μικρό μέρος στις ανάγκες των ιδρυμάτων της «Βασιλειάδας» και τα υπόλοιπα τα μοίρασε στους κατοίκους με ένα πρωτότυπο τρόπο: έδωσε εντολή να ζυμώσουν μικρά ψωμιά και σε κάθε ένα τοποθέτησε μέσα από ένα νόμισμα ή χρυσαφικό και κατόπιν τα μοίρασε στα σπίτια.
Έτσι τρώγοντας οι κάτοικοι τα ψωμιά έβρισκαν μέσα κάποιο από τα πολύτιμα αντικείμενα. Με τον τρόπο αυτό γεννήθηκε το έθιμο της πίτας που ονομάσθηκε Βασιλόπιτα, στην οποία βάζουμε ένα φλουρί. Αυτός στο κομμάτι του οποίου θα «πέσει» το φλουρί, θεωρείται ότι είναι τυχερός και θα έχει μια καλή χρονιά.
Πηγή: constantinoupoli.com
Σχετικά
Πάνω από 1,4 δισεκατομμύρια άνθρωποι ταξίδεψαν διεθνώς το 2024 – Οι δημοφιλέστερες χώρες
Ο τουρισμός έχει επανακάμψει στα επίπεδα πριν από την πανδημία του κορονοϊού - Ποιες ήταν οι χώρες και οι πόλεις που δέχθηκαν τις περισσότερες επισκέψεις
Η Lidl ενισχύει τη διεθνή δέσμευσή της για τη συνειδητή διατροφή μαζί με το WWF
Η Lidl ενισχύει τη δέσμευσή της για συνειδητή διατροφή εναρμονίζοντας περαιτέρω τη γκάμα των προϊόντων της με την Δίαιτα Πλανητικής Υγείας Planetary Health Diet (PHD)1 έως το 2050
17 υπέροχα πράγματα για να κάνεις αυτό το σαββατοκύριακο στην Κύπρο
Με θέατρο και άλλες εκπλήξεις
Πάντα υπάρχουν καλοί λόγοι για να βρεθείς στην Κακοπετριά το σαββατοκύριακο
Χαλάρωση στη φύση και περπάτημα στα σοκάκια του χωριού
Telegraph: Μία ελληνική στις πιο άσχημες πόλεις στην Ευρώπη
Πρόκειται για δημοφιλείς, ευρωπαϊκούς, τουριστικούς προορισμούς.
Η Ryanair ανακοίνωσε νέα προσφορά για ταξίδια, με τιμές από €14.99 (για δύο μέρες)
Kλείσε θέση κι έφυγες
Ένα μοναδικό resort στην καρδιά της Ελληνικής Ριβιέρας, ιδανικό για οικογένειες!
Το Nikki Beach Resort & Spa Πόρτο Χέλι υποδέχεται το 2025 με ειδική προσφορά
Τα έργα (και η ταλαιπωρία) στο highway Λευκωσίας-Λεμεσού, συνεχίζονται
Το Σάββατο στην κυκλοφορία το τμήμα γέφυρας Καλαβασού από Λευκωσία προς Λεμεσό
Στα κορυφαία πανεπιστημιακά ιδρύματα παγκοσμίως, το Πανεπιστήμιο Κύπρου
Tο μοναδικό κυπριακό πανεπιστήμιο το οποίο κατατάσσεται σε ψηλές θέσεις
Ιστορικό ξενοδοχείο των Πλατρών επιστρέφει πλήρως ανανεωμένο!
Το θρυλικό New Helvetia επιστρέφει μετά από ριζική ανακαίνιση, την 5η στην ιστορία του