Αναμέτρηση με το παρελθόν

Δημοσιεύτηκε στις 13 Ιανουαρίου 2014

Μετά το βραβευμένο έργο "Το κουτί με τις σκιές" το οποίο χάρισε το Βραβείο Ερμηνείας Καλύτερου Ανδρικού Ρόλου στον Σταύρο Λούρα, η Αθηνά Ξενίδου επιστρέφει στον ΘΟΚ και σκηνοθετεί το έργο του Marius Von Mayenburg "Πέτρα". Πρόκειται για μια παράσταση που αφορά τη μνήμη και κυρίως την ψεύτικη μνήμη η οποία μεταφέρεται από γενιά σε γενιά. Ένα θέμα πάντα διαχρονικό, ιδιαιτέρα όμως στις μέρες μας όπου όλα όσα γνωρίζαμε αποδομούνται, οι μάσκες πέφτουν και η αλήθεια απογυμνώνεται. Η Πέτρα όπως και η Κύπρος του σήμερα παλεύουν με τα φαντάσματα του παρελθόντος και αναμετρώνται με την αλήθεια, στοχεύοντας σε ένα μέλλον απαλλαγμένο από πλαστές μνήμες.

Η μνήμη και η λήθη

Πόσο αληθινή είναι η μνήμη που κουβαλάμε από τα παιδικά μας χρόνια και πόσο ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα; Το έργο "Πέτρα", δίνει τις απαντήσεις που όλοι αναζητούμε αναφορικά με τις μνήμες και την αλήθεια που αυτές κρύβουν. "Η ‘Πέτρα" είναι ένα εξαιρετικό έργο που αφορά τη μνήμη και την ψεύτικη μνήμη που μεταφέρεται από γενιά σε γενιά’ τονίζει η πετυχημένη σκηνοθέτρια, η οποία καταγράφει το στόρι του έργου που εκτυλίσσεται στη Γερμανία. "Η εγγονή έχει διδαχτεί πως ο παππούς της ήταν ένας ήρωας που χρηματοδότησε τη φυγή μιας Εβραϊκής οικογένειας το 1935. Η αλήθεια όμως είναι πολύ διαφορετική από αυτό που της παρουσιάζουν. Μέσα από μια αναδρομή στο παρελθόν, αποκαλύπτεται η πραγματικότητα η οποία συγκρούεται με τη μυθοπλασία που υιοθετεί η γιαγιά ως "αλήθεια". Διαφαίνεται μέσα από το έργο αυτό, η ανθρώπινη ανάγκη να ωραιοποιήσουμε το παρελθόν και να δούμε τους ήρωες στα πρόσωπα των προγόνων μας. Εδώ έγκειται και η διαχρονικότητα του έργου" επισημαίνει η Αθηνά Ξενίδου, η οποία συνεργάζεται με τον ΘΟΚ για δεύτερη φορά.

Διερωτώμαι τι συμβολίζει η Πέτρα και πώς συνδέεται με την Κύπρο τού σήμερα…

"Η πέτρα συμβολίζει τα θεμέλια ενός ανύπαρκτου παρελθόντος. Το έργο είναι μια ιστορία για τα κρυμμένα μυστικά μιας οικογένειας ή και ενός έθνους, τα οποία θάφτηκαν βαθιά μέσα στις ψυχές των ανθρώπων έτσι ώστε να εξυπηρετήσουν διάφορα συμφέροντα ή προσωπικές ανάγκες. Αυτή την ανάγκη που βιώνει η Βίτα στο έργο -να κρύψει την άσχημη αλήθεια από την κόρη της και την εγγονή της- την βιώνουν άνθρωποι σε όλη την υφήλιο συμπεριλαμβανομένης και της Κύπρου" τονίζει η Αθηνά.

Η άλλη όψη του θεάτρου

Πέρα από τη συνεργασία της με τον ΘΟΚ η Αθηνά Ξενίδου υπηρετεί το θέατρο μέσω της δικής της θεατρικής ομάδας, η οποία έχει παρουσιάσει πολύ αξιόλογες θεατρικές παραστάσεις. "Η Xmas Productions μού δίνει την ελευθερία να επιλέγω τους συνεργάτες μου και τα έργα που ανεβάζω (Δεσποινίς Τζούλη, The good body, The Vagina Monologues κ.ά.)’. Κάθε παράσταση της Xmas Productions είναι συνδεδεμένη και με κάποιο φιλανθρωπικό ίδρυμα που έχει άμεση σχέση με γυναίκες και παιδιά. ‘Πιστεύω ότι στην Κύπρο τα δικαιώματα των γυναικών και των παιδιών ακόμα καταπατώνται και παρόλο που δεν ακούγονται τόσο συχνά, κάποια άτομα βιώνουν καθημερινά αυτό το πρόβλημα. Γεγονός που με ευαισθητοποιεί ιδιαίτερα σαν άνθρωπο και μου δημιουργεί την ανάγκη να προσφέρω. Αν και η Xmas Productions στηρίζει διάφορους οργανισμούς και φιλανθρωπικά ιδρύματα, προσπαθώ κυρίως να προσφέρω όσα περισσότερα μπορώ στο Σύνδεσμο για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση της Βίας στην Οικογένεια. Υπάρχει μεγάλη ανάγκη να χτιστεί ένα καινούργιο καταφύγιο για κακοποιημένα παιδιά και γυναίκες, γιατί το υφιστάμενο κτίριο είναι πολύ μικρό".

Θέατρο από κούνια…

Μια άλλη πτυχή της δουλειάς της Αθηνάς Ξενίδου, είναι και η θεατρική διδασκαλία. Διδάσκει θέατρο στο Motion Art Studio σε παιδιά, έφηβους, ενήλικες, ερασιτέχνες και επαγγελματίες ηθοποιούς. Ταυτόχρονα ανά διαστήματα κάνει διάφορα masterclasses σε πανεπιστήμια όπως το Ευρωπαϊκό και το Πανεπιστήμιο Κύπρου. "Αυτό που κάνει τη διδασκαλία θεάτρου τόσο ξεχωριστή είναι το γεγονός ότι δεν παραδίδεις απλώς ένα μάθημα και φεύγεις. Για να μπορέσεις να κάνεις την παράδοση πρέπει να συναναστραφείς άμεσα, πρόσωπο με πρόσωπο, με το άτομο το οποίο διδάσκεις εκείνη τη στιγμή. Πρέπει να ανταλλάξεις εμπειρίες ζωής και να αναλύσεις διάφορα θέματα σε βάθος. Πολλές φορές βλέπω ότι αυτή η επαφή αλλάζει τις ζωές των ανθρώπων προς το καλύτερο. Γίνονται πιο εξωστρεφείς και ειλικρινείς στις διάφορες προκλήσεις που μπορεί να αντιμετωπίζουν στη ζωή τους".

Το χθες και το σήμερα

Αφοσιωμένη στο θέατρο, η Αθηνά Ξενίδου έχει διαγράψει και μια πετυχημένη πορεία στην ελληνική τηλεόραση, σκηνοθετώντας υπερπαραγωγές που έμειναν στην ιστορία. Διερωτώμαι κατά πόσο της λείπει σήμερα η τηλεοπτική σκηνοθεσία. "Η φύση της δουλειάς μου, μου δίνει τη δυνατότητα κάθε φορά να ασχολούμαι με κάτι διαφορετικό, είτε αυτό είναι τηλεόραση είτε κινηματογράφος, ή το θέατρο. Όταν δούλευα για το Mega Ελλάδος (2001-2005) ήταν μία χρυσή Εποχή για την τηλεόραση. Οι παραγωγές είχαν σωστή υποδομή κι αυτό έδινε μια άλλη ώθηση σε μας τους σκηνοθέτες και την ομάδα μας. Στο Survivor για παράδειγμα, η ομάδα αποτελείτο από 200 άτομα που εργάζονταν στην παραγωγή και είχε προϋπολογισμό γύρω στο ένα εκατομμύριο ευρώ". Την ρωτώ για τα επόμενά της θεατρικά σχέδια, τα οποία έχουν μεγάλο ενδιαφέρον. Σε συνεργασία με το Rotary Club της Λευκωσίας ετοιμάζω μια κωμωδία του Κώστα Πρετεντέρη η οποία θα παρουσιαστεί στο Θέατρο Παλλάς στις 3, 9, 10, 16 και 23 Μαρτίου 2014. Όλα τα έσοδα θα διατεθούν στο "Αγκαλιάζω", και στο Σύνδεσμο για Πρόληψη και Αντιμετώπιση της Βίας στην Οικογένεια. Ενώ την άνοιξη ετοιμάζω μία παραγωγή με το έργο της Δήμητρας Παπαδοπούλου, Η Σεξουαλική ζωή της Κυρίας και του Κυρίου Νικολαΐδη.

Προτού τη χαιρετήσω της ζητώ να μου μιλήσει και για το παρόν. Για αυτά που την ενοχλούν στην Κύπρο του σήμερα. Για τη δική της ‘πέτρα’. "Με ενοχλεί που βλέπω φασιστικά σύμβολα στους δρόμους και τα γήπεδα. Με ενοχλεί που τα γήπεδα είναι γεμάτα και τα θέατρα άδεια. Με ενοχλεί που ακόμα καταπατώνται τα δικαιώματα των γυναικών και των παιδιών. Με ενοχλεί που ο πολιτισμός στην Κύπρο έρχεται σε δεύτερη μοίρα. Θα ήθελα να καλέσω τον κόσμο να έρθει να δει την ‘Πέτρα’ και να στείλει ένα σημαντικό αντιφασιστικό και πολιτιστικό μήνυμα. Αυτό που έκανε ο Marius Von Mayenburg με την ‘Πέτρα’ είναι πολύ θαρραλέο, γιατί ξέθαψε την ντροπή και την άρνηση του έθνους του για το παρελθόν τους και στέλνει ένα δυνατό μήνυμα ενάντια στο Φασισμό".

INFO: Στην παράσταση Πέτρα, έκανε πρεμιέρα στις 21 Δεκεμβρίου και πρωταγωνιστούν οι: Αννίτα Σαντοριναίου, Στέλα Φυρογένη, Αντωνία Χαραλάμπους, Έλενα Παπαδοπούλου, Νιόβη Χαραλάμπους και Νεοκλής Νεοκλέους.