Δημοσιεύτηκε στις 10 Νοεμβρίου 2023
Τα δάση αυξάνονται σε μέγεθος στην ΕΕ τις τελευταίες δεκαετίες, αλλά γιατί υπάρχουν τόσο μεγάλες αποκλίσεις σε ολόκληρη την ήπειρο;
Τα δάση διαδραματίζουν βασικό ρόλο στην καταπολέμηση της ρύπανσης και της υποβάθμισης του περιβάλλοντος.Αφαιρούν τεράστιες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα, μειώνουν τους κινδύνους φυσικών καταστροφών, βοηθούν στη μέτρια θερμοκρασία του αέρα και του εδάφους και πάνω από όλα ότι είναι μαγευτικά όμορφα.
Αλλά σε μεγάλο μέρος του κόσμου αυτά τα φυσικά θαύματα βρίσκονται σε παρακμή. Ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ εκτιμά ότι 420 εκατομμύρια εκτάρια δάσους, μεγαλύτερα από το μέγεθος της ΕΕ, εξαφανίστηκαν μεταξύ 1990 και 2020!
Τις τελευταίες δεκαετίες η Ευρώπη έχει ανατρέψει αυτή την τάση. Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, το 39% της Ευρωπαϊκής Ένωσης καλύπτεται από δάση, σε σύγκριση με το 31% παγκοσμίως.
Πρόκειται για μια αύξηση 10% από το 1990, ή με άλλα λόγια τη συνολική έκταση της Ουγγαρίας και της Σλοβακίας μαζί.
Γιατί ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες έχουν τόσο λίγα δάση;
Μέσα στο μπλοκ υπάρχουν τεράστιες διαφορές μεταξύ των χωρών. Πέντε κράτη μέλη έχουν πάνω από το ήμισυ της γης τους καλυμμένο με δάση: Φινλανδία (66%), Σουηδία (63%), Σλοβενία (61%), Εσθονία (54%) και Λετονία (53%).Χώρες όπως η Δανία (15%), η Ιρλανδία (11%), η Ολλανδία (10%) και η Μάλτα (1%) υστερούν πολύ. Ένας από τους λόγους αυτής της ανισότητας είναι η κερδοφορία.
«Αν κοιτάξετε μέρη όπως η Ολλανδία ή η Δανία, έχουν πολύ χαμηλή κάλυψη δασών, αλλά έχουν επίσης μια μάλλον οικονομικά αποδοτική χρήση της γης», λέει ο Δρ Μάρκους Λίντνερ, επιστήμονας στο Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Δασών.
«Απλώς κοιτάξτε πόσα τρόφιμα παράγονται στην Ολλανδία και αν στη συνέχεια μετατρέψουν αρκετά πολύτιμη γη από τη γεωργία στη δασοκομία, τότε θα έχουν πραγματικά πολύ λιγότερα έσοδα».
Ανάγεται επίσης στις φυσικές συνθήκες και την ιστορία.
Η κυβέρνηση της Δανίας λέει ότι μόλις το 2-3% της Δανίας καλύφθηκε από δάση γύρω στο 1800 λόγω αιώνων ανεξέλεγκτης υλοτόμησης και εκκαθάρισης για τη γεωργία.
Είναι μια παρόμοια ιστορία στην Ιρλανδία όπου μέχρι το τέλος του 19ου αιώνα, η δασική κάλυψη της χώρας είχε μειωθεί από 80% πριν από 6.000 χρόνια σε περίπου 1%.
Πρέπει να σημειωθεί ότι η κατανάλωση στην ΕΕ αντιπροσωπεύει σχεδόν το 10% της παγκόσμιας αποψίλωσης των δασών. Έτσι, ενώ η δασική κάλυψη της ΕΕ αυξάνεται, το μπλοκ έχει συμβάλει στην αποψίλωση των δασών αλλού.
Νωρίτερα φέτος, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έλαβε μέτρα για να το αλλάξει αυτό ψηφίζοντας για να διασφαλίσει ότι ένας μεγάλος αριθμός προϊόντων στην αγορά της ΕΕ είναι απαλλαγμένος από την αποψίλωση των δασών.
Πώς έχουν αναπτυχθεί τα ευρωπαϊκά δάση τα τελευταία χρόνια;
Αυτή η ανάπτυξη στα δάση της Ευρώπης έχει σημειωθεί εδώ και πολλές δεκαετίες. Ο Δρ Lindner πιστεύει ότι σε ορισμένες χώρες όπως η Ιρλανδία οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής αποφάσισαν να επεκτείνουν την παραγωγή ξύλου . Σε άλλες χώρες, η πλειονότητα της μετατροπής της γης προς τη δασοκομία ήταν στην πραγματικότητα αποτέλεσμα της εγκατάλειψης της γης.
«Πολλές τέτοιες περιοχές χρησιμοποιούνταν παραδοσιακά για βοσκή και λιγότερο εντατική γεωργική χρήση. Όταν αυτό δεν ήταν πλέον οικονομικά βιώσιμο, η γη εγκαταλείφθηκε και στη συνέχεια μετατράπηκε ξανά σε δάσος», εξηγεί.
Πώς επηρεάζει η κλιματική αλλαγή τα δάση;
Παρά τους αυξανόμενους αριθμούς, τα δάση αντιμετωπίζουν αυξημένες απειλές από προσβολές ανέμου, πυρκαγιάς και σκαθαριών. Τα πρωτοσέλιδα κυριαρχούσαν το καλοκαίρι από τις καταστροφικές πυρκαγιές στη Μεσόγειο και το 2022 ήταν η δεύτερη χειρότερη εποχή πυρκαγιών που έχει καταγραφεί.
Αυτές οι διαταραχές επιδεινώνονται από την κλιματική αλλαγή, έδειξε μια ολοκληρωμένη μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Αύγουστο. Οι υψηλότερες καλοκαιρινές θερμοκρασίες, σε συνδυασμό με τις επιπτώσεις των πιο πολυάριθμων και μακροχρόνιων ξηρασιών, διευκολύνουν την ανάφλεξη και την εξάπλωση των πυρκαγιών.
Αυτές οι ίδιες συνθήκες επιτρέπουν στο σκαθάρι του φλοιού να ανθίσει και να μολύνει και να σκοτώνει δέντρα.
Οι ερευνητές συνιστούν ένα πανευρωπαϊκό σύστημα σχεδόν σε πραγματικό χρόνο για την παρακολούθηση και την αναφορά των διαταραχών των δασών.
Λένε ότι αυτό θα πρέπει να συνδυάζει «εδαφικές παρατηρήσεις και τηλεπισκόπηση για να αναπτύξουμε την κατανόησή μας και την ικανότητά μας να ανταποκρινόμαστε στη δυναμική των διαταραχών».
Σχετικά
Οι χριστουγεννιάτικες αγορές της Ευρώπης με την καλύτερη βαθμολογία
Η Ευρώπη είναι γεμάτη προορισμούς ιδανικούς για Χριστούγεννα και τις αντίστοιχες υπέροχες αγορές αλλά τελικά ποιες είναι οι καλύτερες;
National Geographic: Αυτές είναι οι 20 τοπ φωτογραφίες της χρονιάς
Το National Geographic είναι διάσημο για τις φωτογραφίες του που κόβουν την ανάσα και η τελευταία του έκδοση «Pictures of the Year» αποδεικνύει το γιατί
Βροχές, καταιγίδες και χαλάζι σήμερα - Οι περιοχές που θα επηρεαστούν
Αναλυτικά η πρόγνωση της Μετεωρολογικής Υπηρεσίας
Η πιο κουλ πόλη είναι της Ευρώπης είναι η «πόλη των πέντε λεπτών»
Με γνώμονα την εύκολη πρόσβαση και μετακίνηση όπως και την ποικιλομορφία στην κοινότητα αρχιτέκτονες στη Δανία σχεδίασαν μία γειτονιά στην Κοπεγχάγη όπου τα πάντα είναι σε απόσταση πέντε λεπτών
Αυτή η ευρωπαϊκή πόλη έχει πλέον τον πιο ακριβό εμπορικό δρόμο του κόσμου
Ξεπερνώντας όλους τους «ανταγωνιστές»
Τεράστια διάκριση για την Κυπριακή ζυθοποιία: Διεθνή πρωτιά ποιότητας για την Carlsberg Κύπρου
Best Brew Award στο ζυθοποιείο του Ομίλου Φώτος Φωτιάδης
Έρχονται ισχυροί άνεμοι και αισθητή πτώση της θερμοκρασίας
Αναλυτικά η πρόγνωση της Μετεωρολογικής Υπηρεσίας
Μανούσος Μανουσάκης: Πέθανε ο σκηνοθέτης των σημαντικών τηλεοπτικών επιτυχιών
Μία από τις πρώτες του δουλειές ήταν η ταινία «Βαρθολομαίος» το 1973
10 προορισμοί για να ξεφύγεις από τα πλήθη την περίοδο των Χριστουγέννων
Η επιλογή καταρτίστηκε συγκρίνοντας τις φετινές αναζητήσεις με τις περσινές αναζητήσεις κατά την ίδια χρονική περίοδο του Δεκεμβρίου
Αυτό είναι το πρόγραμμα του Χριστουγεννιάτικου Χωριού στο Φικάρδου
Όλα όσα να βιώσουμε εκεί από τις 23 Νοεμβρίου μέχρι και τις 6 Ιανουαρίου 2025