Ενσυνείδητη διατροφή: Όταν το πνεύμα υπερισχύει της ύλης

Αντιλαμβανόμενος την επίδραση που έχει στο σώμα μας το φαγητό και ο τρόπος που το καταναλώνουμε, ο Ινδός πρώην DJ, Gurmeet Arora, αποφάσισε να εγκαταλείψει τη μουσική για να γίνει εστιάτορας. Έπειτα από χρόνια εκπαίδευσης και εξειδίκευσης, ο Arora μας εξηγεί πως η «ενσυνείδητη διατροφή» (mindful eating), δεν είναι απλά μια φιλοσοφία, αλλά μια πρακτική που μπορεί να μας βοηθήσει να βελτιώσουμε την ποιότητα της ζωής μας.

Οι περισσότεροι από εμάς δυσκολευόμαστε να θυμηθούμε τι περιλάμβανε το τελευταίο γεύμα που φάγαμε, το οποίο πολύ πιθανό να μην το είχαμε καν απολαύσει. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του διεθνούς Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, σχετικά με τις διατροφικές συνήθειες στην Ινδία, ο μέσος Ινδός αφιερώνει μόνο μια ώρα και 27 λεπτά την ημέρα για να φάει, ενώ σε χώρες όπως η Γαλλία τα γεύματα ξεπερνούν τις δύο ώρες, κάτι που αποδεικνύει ότι οι Ινδοί τρώνε βιαστικά. Αυτό ισχύει για τους περισσότερους από εμάς, αφού στη σημερινή εποχή συνήθως τρώμε κάνοντας multi-tasking: δουλεύουμε, οδηγούμε, διαβάζουμε, βλέπουμε τηλεόραση, παίζουμε με το κινητό μας, και απλά τρώμε ασυναίσθητα. Αυτό όμως επιβραδύνει το μεταβολισμό μας και αυξάνει την παχυσαρκία οδηγώντας μας σε σοβαρά προβλήματα υγείας.

Τι σημαίνει τρώω ενσυνείδητα; 
Το να τρώμε ενσυνείδητα σημαίνει να είμαστε «παρόντες» στη διαδικασία κατανάλωσης του φαγητού. Η συμπεριφορά μας απέναντι στο φαγητό καθορίζει και πως αυτό θα συμπεριφερθεί στο σώμα μας. Στο πλαίσιο αυτής της φιλοσοφίας, οι ιδανικές ενσυνείδητες επιλογές είναι κυρίως φρούτα, λαχανικά, δημητριακά, σπόροι, ξηροί καρποί και φυτικά έλαια. Δεν σημαίνει όμως ότι τρώμε ασυνείδητα όταν τρώμε κάτι που δεν είναι τόσο υγιεινό. Το να έχουμε πλήρη επίγνωση του τι τρώμε και πως αυτό επηρεάζει το σώμα μας, μπορεί να μας αποθαρρύνει από το να το καταναλώσουμε.  

Πώς μας βοηθά η ενσυνείδητη διατροφή
Ο τρόπος ζωής μας και το φαγητό που τρώμε είναι άρρηκτα συνδεδεμένα. Θα πρέπει πρώτα να αλλάξουμε τις καθημερινές μας συνήθειες προτού προχωρήσουμε σε αλλαγές στη διατροφή μας. Παραδείγματος χάρη, να χρησιμοποιούμε ένα πιο υγιεινό λάδι στο μαγείρεμα για να μειώσουμε τα κορεσμένα λίπη, όπως ελαιόλαδο ή canola. Οι ειδικοί λένε ότι η ενσυνείδητη διατροφή μπορεί να βελτιώσει τόσο τη φυσική, όσο και τη νοητική μας κατάσταση και να μας βοηθήσει να διατηρούμε το βάρος μας σταθερό.

Στα παραδοσιακά πιάτα, με βάση τις αρχαίες πρακτικές, πάντα κυριαρχεί ισορροπία. Ο συνδυασμός των γεύσεων σε ένα παραδοσιακό ινδικό τραπέζι μπορεί να ποικίλει σε διάφορες περιοχές της Ινδίας, αλλά η ισορροπία  παραμένει άθικτη. Το σκεπτικό αυτό έχει διεισδύσει και στη σύγχρονη κουζίνα, με σκοπό να κατανοούμε καλύτερα το τι χρειάζεται το σώμα μας. Με την πρακτική της ενσυνείδητης διατροφής μας επιλέγουμε πιο υγιεινές τροφές,  αφού έχουμε πλήρη επίγνωση των συστατικών και της ποσότητας του φαγητού, αλλά και της διάρκειας του γεύματος μας.  

Πώς εξασκούμε αυτή την πρακτική; 
Το να τρώμε ενσυνείδητα χρειάζεται χρόνο για να γίνει μέρος της ρουτίνας μας. Παρ’ όλα αυτά, πολλοί άνθρωποι επιλέγουν να τρώνε με αυτόν τον τρόπο μόνο κάποιες μέρες τη βδομάδα, για να μάθουν να ακούν και να ανταποκρίνονται καλύτερα στις ανάγκες του σώματός τους. Τρώγοντας ενσυνείδητα ακόμα και ένα γεύμα την ημέρα, βοηθά στο να βελτιωθούν οι διατροφικές μας συνήθειες προς το καλύτερο. 

Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι η πρακτική αυτή όμως, έχει οφέλη για το κοινό καλό ευρύτερα. Στη σημερινή εποχή, έχουμε συνηθίσει σε μια αφθονία τροφών, καταλήγοντας να δημιουργούμε αναπόφευκτα σε ένα μεγάλο κύκλο σπατάλης από την παραγωγή, στη μεταφορά, στην αποθήκευση κοκ. Η επίγνωση του καθενός για τον τρόπο με τον οποίο παράγονται, μεταφέρονται και σερβίρονται τα φαγητά, σίγουρα μπορεί να μειώσει αυτή την σπατάλη. Η συνείδηση μάς διδάσκει να σεβόμαστε τα τρόφιμα. Οι πρακτικές των προγόνων μας ήταν προσαρμοσμένες στην απλότητα. 

Προσαρμογή στις εποχές
Η ιδέα είναι να επαναφέρουμε αυτή την απλότητα. Με την υιοθέτηση πιο απλών τρόφιμων, θα αποκτήσουμε τη δυνατότητα να ελέγχουμε και τις επιθυμίες μας στο φαγητό, αλλά και να κρατήσουμε τις διατροφικές μας συνήθειες υπό έλεγχο. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να αλλάξουμε και τον τρόπο που γυμναζόμαστε καθώς η άθληση σήμερα έχει γίνει εξίσου περίπλοκη, όπως και το φαγητό μας. Αυτό έχει να κάνει με την εμμονή μας για απώλεια βάρους και την απελπισία να γίνουμε αδύνατοι με κάθε τρόπο. Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής θα πρέπει να γίνουν αποκτώντας καλές συνήθειες, οι οποίες θα μας οδηγήσουν σε ένα βιώσιμο προσωπικό οικοσύστημα που θα ικανοποιεί τις ανάγκες του μυαλού, του σώματος και της ψυχής μας. Όλα στο τέλος της ημέρας έχουν να κάνουν με ένα ήρεμο μυαλό. 

Ξεκινούμε με λίγες βαθιές ανάσες πριν το γεύμα και ένα συλλογισμό για το τι πρόκειται να βάλουμε στο σώμα μας. Αναγνωρίζουμε πότε πεινάει το σώμα μας. Σκεφτόμαστε για ποιο λόγο τρώμε: Για να ικανοποιήσουμε την αίσθηση της πείνας ή της ψυχοσωματικής ανάγκης του "θέλω περισσότερα"; Ακόμη και στο γραφείο, μπορούμε να αφιερώσουμε λίγα λεπτά και να αφοσιωθούμε εξολοκλήρου στο φαγητό μας ή θα είμαστε μεταξύ μπουκιάς και email; Όσο περισσότερο επιβραδύνουμε και επικεντρωνόμαστε αποκλειστικά στη διαδικασία του φαγητού, ακούγοντας το σώμα μας, τόσο μεγαλύτερη ικανοποίηση θα έχουμε από το φαγητό.

*Σχετικά με τον συγγραφέα
Ο Gurmeet Arora είναι ένας πρώην DJ που έγινε επιχειρηματίας για να βοηθά ανθρώπους να τρώνε υγιεινά και έξυπνα σε όλη την Ινδία. Είναι ιδιοκτήτης των εστιατορίων Yazu, Doppio, Tryst και Flax. Η αποστολή του είναι να ευαισθητοποιήσει το κοινό σχετικά με την καθαρή και υγιεινή διατροφή που πιστεύει ότι είναι η απάντηση σε μια ισορροπημένη και ευτυχισμένη ζωή.