Cyprus Eating Awards 2020: Κυπριακό Προϊόν της Χρονιάς

Βραβευμένο: Χαλίτζι Ελπίδα
Πηγαίνια, Κάτω Πύργος Τυλληρίας 

Έμαθε τα μυστικά παρασκευής του άγνωστου, για πολλούς, παραδοσιακού τυριού Τηλλυρίας από τις γυναίκες της οικογένειάς της, ενώ η ίδια είναι από τους λιγοστούς επαγγελματίες που παρασκευάζουν παραδοσιακά χαλίτζια και προμηθεύουν την αγορά. 

Το χαλίτζι, ένα είδος μαλακού, λευκού τυριού, με τρύπες και υπόξινη γεύση, το οποίο έχει σχήμα που μοιάζει με βότσαλο (χαλίκι), εξ ου και το όνομά του, μπορεί να είναι άγνωστο σε πολλούς, είναι όμως ένα κομμάτι της παράδοσης και της γαστρονομικής κουλτούρας του τόπου μας, που συναντάμε μόνο στην επαρχία Τηλλυρίας και στις βορειοδυτικές ακτές της Πάφου. Εκεί λοιπόν στην Πάφο, η γιαγιά Ελπίδα, τυροκόμος από τα 8 της χρόνια, μαθαίνει την τέχνη από τη μητέρα και τη γιαγιά της. Τώρα η κυρία Ελπίδα Μερακλή διατηρεί το δικό της (πιστοποιημένο με HACCP) τυροκομείο στα Πηγαίνια, στον Κάτω Πύργο Τηλλυρίας, όπου παρασκευάζει τα χαλίτζια, καθώς και άλλα γαλακτοκομικά προϊόντα, όπως χαλλούμια, τυρί και αναρή, ελπίζοντας ότι την τέχνη αυτή θα την μεταβιβάσει στα παιδιά και τα εγγόνια της. 

Η διαδικασία ξεκινά καθημερινά από πολύ νωρίς, με τη φροντίδα των ιδιόκτητων ζώων, τα οποία παράγουν γάλα πρώτης ποιότητας. Με αυτό το γάλα, η κυρία Ελπίδα φτιάχνει τα τυροκομικά προϊόντα της. Για τα χαλίτζια χρησιμοποιεί νωπό αιγινό ή πρόβειο γάλα ή και ανάμεικτο που δεν έχει παστεριωθεί. Ό,τι δηλαδή χρησιμοποιείται και για την παρασκευή του χαλουμιού, μιας και ουσιαστικά το χαλίτζι είναι το αποτέλεσμα από το πρώτο στάδιο των χαλουμιών. Τα τυριά κόβονται, αλατίζονται, μπαίνουν σε νορό και παραμένουν για 3 μέρες στα δοχεία. Ακολούθως είναι έτοιμα για κατανάλωση. Πρόκειται για μία συνταγή παμπάλαια, που περνά από γενιά σε γενιά σαν ανεκτίμητη κληρονομιά. 

Κυπριακό Προϊόν της Χρονιάς 2020 είναι το χαλίτζι Τηλλυρίας «Ελπίδα».