Δημοσιεύτηκε στις 24 Μαρτίου 2015
Διατηρεί έναν από τους λιγοστούς παραδοσιακούς αλευρόμυλους του τόπου μας, στο μικρό χωριό Κάτω Μονή. Ο Ανδρέας Μυλωνάς, όνομα και πράμα(!) αλέθει αλεύρι από τότε που θυμάται, παρακολουθώντας πρώτα τον παππού του, τον παπαΝικόλα, που είχε τον νερόμυλο κάτω στην κοιλάδα απ’ όπου περνά ο ποταμός Σερράχης και ύστερα τον πατέρα του, Σάββα Μιχαήλ, που τον βοηθούσε με το ίδιο μεράκι και αγάπη μέχρι το 1983, όταν έφερε ο ίδιος τον μύλο πάνω στο χωριό, δίπλα από το σπίτι του, αλέθοντας μόνο κυπριακό σιτάρι που το συσκευάζει για ντόπια κατανάλωση. ‘Η μαστορκά είναι στη συντήρηση του μύλου’, μας λέει με έμφαση ο κύριος Ανδρέας. Και όση ώρα μας μιλά και τον φωτογραφίζουμε, βάζει κάθε τόσο τα χέρια του κάτω από την αντλία που ρέει το αλεσμένο αλεύρι και γεμίζει τις χούφτες του με την ‘ασπρόσκονη’ που την ψηλαφά με αγάπη. ‘Μόνο κυπριακό σιτάρι αλέθω και αυτό που παίρνεις από κοντά μου είναι εκατό τα εκατό αλεύρι ολικής αλέσεως’, μας λέει περήφανα. Και δώστου να αδειάζει μέσα στο μύλο σάκους από σιτάρι και να σηκώνει σύννεφα άσπρης σκόνης, δημιουργώντας μια περίεργη ομίχλη πίσω από τον ασταμάτητο θόρυβο της μηχανής… Στο σκοτεινό υποστατικό που διατηρεί το μύλο του, οι τοίχοι είναι γεμάτοι από παραδοσιακά εργαλεία-κειμήλια, η σοβάντζα φιλοξενεί οικογενειακές φωτογραφίες και αντικείμενα-αντίκες, ενώ σε μια μικρή αποθηκούλα βρίσκονται στοιβαγμένες ξύλινες γούρνες σε διάφορα μεγέθη, κατάλοιπα μιας άλλης εποχής. Στην είσοδο, ένας πίνακας γεμάτος με γνωμικά και φωτογραφίες ηρώων, σου δίνει μια διαφορετική εικόνα να περιεργάζεσαι όση ώρα ο μύλος αλέθει, ενώ στο πάνω διάζωμα, η βεράντα του κύριου Ανδρέα και της κυρίας Έλλης είναι γιομάτη λουλούδια και ζαρζαβατικά. ‘Πόσο καιρό διατηρείται το αλεσμένο αλεύρι;’, τον ρώτησα. ‘Αν είναι χειμώνας, δύο μήνες, αν είναι καλοκαίρι, άντε ενάμισι μήνα το πολύ και στο ψυγείο καλύτερα’, μου είπε χαμογελώντας. Όσο για την τιμή, το ένα κιλό στοιχίζει €1 και ο σάκος, των 25 κιλών, €20. Άρα, αν κάτσεις και σκεφτείς, ότι με ένα κιλό φτιάχνεις 2 ψωμιά, τότε, σίγουρα σε συμφέρει να αρχίσεις να ζυμώνεις στο σπίτι!

Κι αφού μιλάμε για ζύμωμα, ζήτησα από την κυρία Έλλη να μας πει πώς να φτιάξουμε ένα σπιθκιάσιμο ψωμί. Και ιδού!
Παραδοσιακό Ψωμί με Προζύμι
Υλικά
- 3 ½ κιλά αλεύρι (μισό χωριάτικο και μισό φαρίνα)
- 1 φλ. προζύμι ‘εμπατό’
- Λίγο νερό χλιαρό (όσο σηκώσει)
- Λίγο αλάτι
Εκτέλεση
Διαλύεις το προζύμι, με τα δάχτυλά σου, πλάθοντας το μέσα σε χλιαρό νερό. Προσθέτεις λίγο-λίγο το αλεύρι, το αλάτι και όσο νερό χρειαστεί, ζυμώνοντας καλά ή μέχρι η ζύμη να γίνει ομοιόμορφη και συμπαγής. Την αφήνεις για 20’.
Προθερμαίνεις τον φούρνο σε ψηλή θερμοκρασία, τοποθετείς τα ψωμιά, αραιά στο ταψί, τα χαράσσεις με μαχαίρι κυκλικά και τα ψήνεις για περίπου μία-ενάμισι ώρα ή εωσότου ροδοκοκκινίσουν και φουσκώσουν αρκετά.
(22822732) Κάτω Μονή. Δ-Σ 7.00-20.00
Σχετικά
Η νέα οδός Γλάδστωνος στη Λάρνακα, είναι... υπέροχη (εικόνες)
Τα έργα στην ανανεωμένη οδό, ολοκληρώνονται
Οι 10 προορισμοί στην Ευρώπη που κάνει ζέστη και τον χειμώνα - Ανάμεσά τους και η Κύπρος
Από τα Κανάρια νησιά μέχρι και τη Μαδέρα, δέκα μέρη της Ευρώπης που παραμένουν φωτεινά όταν ο υπόλοιπος χάρτης «παγώνει»
Διαμονή στα 13 ξενοδοχεία και τουριστικά καταλύματα στον Πρωταρά που είναι ανοικτά ολόχρονα
Επιχειρήσεις που παραμένουν ανοιχτές όλο τον χρόνο
Το Μεγάλο Αιγυπτιακό Μουσείο ανοίγει πλήρως και επίσημα τις πύλες του
Πλησιάζει η πλήρης επίσημη έναρξη του μουσείου και ο πρωθυπουργός της Αιγύπτου Μουστάφα Μαντμπούλι ελπίζει ότι στην τελετή των εγκαινίων, το Σάββατο 1η Νοεμβρίου, θα παρευρεθούν πολυάριθμοι διεθνείς αρχηγοί κρατώ
Η Πετρολίνα διπλά βραβευμένη για “Αριστεία στη Συνεργασία” στα Cyprus Responsible Business Awards 2024
Αναγνώριση της διαχρονικής της συνεργασίας με την Europa Donna Κύπρου και το Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου
Οι 20 πιο φιλικές πόλεις στον κόσμο
Αυτές είναι οι 20 πιο φιλικές πόλεις στον κόσμο, σύμφωνα με τους ντόπιους, όπως προέκυψαν από την έρευνα του Time Out
Οι πιο δημοφιλείς προορισμοί στον κόσμο για ταξίδια τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά
Όσοι ταξιδεύουν για τα Χριστούγεννα φαίνεται να αναζητούν λίγο χειμωνιάτικο ήλιο, σύμφωνα τουλάχιστον με την έρευνα της Kayak
«Κολλημένη» στα ψηλά η θερμοκρασία στην Κύπρο - Το σκηνικό του καιρού μέχρι και την Κυριακή
Αναλυτικά η πρόγνωση του καιρού
Αυτός θα είναι ο μεγαλύτερος παραλιακός πεζόδρομος της Κύπρου
Το νέο στέκι για εκατοντάδες άτομα καθημερινά, ντόπιους και επισκέπτες
ISTF 2025: Το Διεθνές Φεστιβάλ που τάραξε τα νερά του θαλάσσιου τουρισμού
Ακόμα μία επιτυχημένη διοργάνωση τεράστιου βεληνεκούς στη Μαρίνα Αγίας Νάπας
H Ryanair ανακοίνωσε ταξίδια σε 8 προορισμούς, με μόνο €22.87 (μόνο για σήμερα)
Ανάμεσα στους προορισμούς που συμμετέχουν στην προσφορά είναι μερικές από τις πιο όμορφες ευρωπαϊκές πόλεις
H επόμενη αργία για φέτος... φέρνει ένα υπέροχο τετραήμερο!
Το επόμενο «καθαρό» τετραήμερο είναι τα Χριστούγεννα 2025