20 θεματικά μουσεία της Κύπρου που αξίζει να επισκεφτείς

Δημοσιεύτηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 2017

Η Κύπρος παρόλο που είναι μια σχετικά μικρή χώρα, έχει έναν εντυπωσιακό αριθμό μουσείων. Μια λίστα που φαίνεται να μεγαλώνει συνεχώς, ενώ και η επισκεψιμότητά τους φαίνεται να αυξάνεται χρόνο με το χρόνο! Τόσο όσον αφορά στα ιδιωτικά όσο και στα δημόσια.

Το καθένα από αυτά τα μουσεία έχει τα δικά του μοναδικά εκθέματα που προσελκύουν αρκετούς ντόπιους αλλά τουρίστες κάθε χρόνο, οι οποίοι επιθυμούν να μάθουν την ιστορία των εκθεμάτων που φιλοξενούν αλλά και να τα δει.

Μάλιστα κάποια μουσεία στεγάζονται σε εντυπωσιακά κτήρια, με καθορισμένο ωράριο λειτουργίας, ενώ άλλα φιλοξενούνται σε μικρά σπίτια που βρίσκονται κυρίως σε χωριά και η επίσκεψη σε αρκετά από αυτά μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο κατόπιν τηλεφωνικής διευθέτησης ή ζητώντας το κλειδί από τον υπεύθυνο του μουσείου. Όλα μαζί, παρέχουν τη δυνατότητα στο κοινό να επισκεφθεί μια πλούσια γκάμα από διάφορα είδη μουσείων, αρχαιολογικά, βυζαντινά, ιστορικά, εθνογραφικά μουσεία, μουσεία φυσικής ιστορίας /περιβαλλοντικά, μουσεία τέχνης / πινακοθήκες, εικαστικά κέντρα και άλλα.

Εμείς, αυτήν τη φορά, εντοπίσαμε και συγκεντρώσαμε 20 μουσεία "κρυμμένα" σε πόλεις, χωριά και κοινότητες της Κύπρου, που αξίζει να επισκεφθείς ενώ ενίοτε αυτά αποτελούν και λόγο για να κάνεις μία εκδρομή προς τα εκεί!

Μουσείο Παραμυθιού Λευκωσία
Ένα ανατρεπτικό και γεμάτο… παραμύθι Μουσείο, που απευθύνεται σε μικρούς και μεγάλους, άνοιξε πρόσφατα στην παλιά πόλη της Λευκωσίας. Ένα ιδιαίτερο Μουσείο που σε μεταφέρει σε ένα μαγικό κόσμο όπως αυτόν της 'Αλίκης στη χώρα των θαυμάτων'. Ο κύριος στόχος του Μουσείου είναι η διάδοση και διάσωση της πολιτισμικής κληρονομιάς των παραμυθιών, των θρύλων, των μύθων και των παραδόσεων από ολόκληρο τον κόσμο. Μέσα από τα εκθέματα, μικροί και μεγάλοι εξερευνούν διασκεδάζοντας ένα μαγικό κόσμο. Ανακαλύπτουν το λαϊκό παραμύθι και τη σύγχρονη παιδική λογοτεχνία μέσω των διαδραστικών εκθεμάτων του και γίνονται πρωταγωνιστές των παραμυθιών. Εδώ τα παιδιά μπορούν να αναπτύξουν τη φαντασία τους και τη δημιουργικότητά τους φτιάχνοντας δικά τους παραμύθια, ενώ όλοι οι επισκέπτες μπορούν να αγγίξουν τα εκθέματα και να ερευνήσουν κάθε γωνιά αυτού του φανταστικού Μουσείου.
Tip: Στο Μουσείο Παραμυθιού διοργανώνονται αφηγήσεις παραμυθιών, θεματικές εκθέσεις, εκδηλώσεις και παραστάσεις βασισμένες σε παραμύθια καθώς και εκπαιδευτικά προγράμματα που απευθύνονται στα παιδιά, στην οικογένεια, στα σχολεία και σε όσους αγαπούν τον κόσμο του παραμυθιού και της αφήγησης. Επίσης πραγματοποιούνται ερευνητικά και θεραπευτικά προγράμματα βασισμένα στο παραμύθι. Το Μουσείο, τέλος, δεν απευθύνεται μόνο σε παιδιά και ενήλικες, αλλά και σε ερευνητές του παραμυθιού οι οποίοι μπορούν να αξιοποιήσουν τα αρχεία του Μουσείου.
Info: (22376522) Γρανικού 32-34, παλιά Λευκωσία (κοντά στην Πύλη Πάφου). Δ-Παρ 08.00-13.00 & Σ 10.00-13.00. Τις επίσημες αργίες και το μήνα Αύγουστο το Μουσείο παραμένει κλειστό.
Τιμή Εισιτηρίου: €5 το άτομο και €5 για σχολεία και οργανωμένες ομάδες.

Αρχοντικό Χατζηγεωργάκη Κορνέσιου
Το αρχοντικό του Χατζηγεωργάκη Κορνέσιου αποτελεί ένα Μουσείο στο οποίο παρουσιάζεται ένα δείγμα αστικής αρχιτεκτονικής της περιόδου της Τουρκοκρατίας στη Λευκωσία. Μέσα από την οικία παρουσιάζεται η οικογενειακή ζωή του Χατζηγεωργάκη Κορνέσιου καθώς και ο ρόλος που διαδραμάτισε ως Δραγουμάνος των οθωμανικών Αρχών κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Η οικία αποκαταστάθηκε και τιμήθηκε με το βραβείο Europa Nostra. Πρόκειται για μια διώροφη οικία του 1793, σχήματος Π, που περικλείει εσωτερική αυλή στην οποία υπάρχει μια μνημειακή κρήνη και ένα ιδιωτικό τουρκικό λουτρό. Στο ισόγειο της οικίας βρίσκονταν οι χώροι για την υπηρεσία, η κουζίνα, οι στάβλοι καθώς και διάφοροι αποθηκευτικοί και βοηθητικοί χώροι. Η επίσημη αίθουσα υποδοχής βρίσκεται στο άκρο της ανατολικής πτέρυγας του ανωγείου και ξεχωρίζει από όλα τα υπόλοιπα δωμάτια με την πλούσια ξυλόγλυπτη, επιχρυσωμένη διακόσμησή της και την ελαιογραφία που παρουσιάζει πιθανό μια φανταστική πόλη. Τα δωμάτια του ορόφου έχουν διαμορφωθεί ως εκθεσιακοί χώροι, όπου, με τη βοήθεια ποικίλου εποπτικού υλικού αλλά και αυθεντικών αντικειμένων της εποχής, παρουσιάζεται η ιστορία της οικογένειας Χατζηγεωργάκη και η διαδικασία αποκατάστασης του αρχοντικού.
Tip: Στους χώρους του Μουσείου μπορείς να θαυμάσεις και τα διάφορα αντικείμενα της Βυζαντινής και Μεσαιωνικής περιόδου, καθώς και της Τουρκοκρατίας που εκτίθενται στην οικία-μουσείο.
(22305316) Πατριάρχου Γρηγορίου 20, Λευκωσία. Τρ-Παρ 08.30-15.30 & Σ 09.30-15.30.
Τιμή Εισιτηρίου: €2.50

Μουσείο Νερού
Το Μουσείο Νερού βρίσκεται στο Συμβούλιο Υδατοπρομήθειας Λευκωσίας. Το συγκεκριμένο Μουσείο σού δίνει τη δυνατότητα να ενημερωθείς για την ιστορία του νερού στην Κύπρο και να απολαύσεις εκθέματα που χρησιμοποιούσαν οι παλαιότερες γενιές για τη συλλογή νερού αλλά και άλλα εργαλεία, δίνοντας την ευκαιρία στους παλαιότερους να θυμηθούν όμορφες αναμνήσεις και στις νεότερες γενιές να μάθουν τον πολιό τρόπο ζωής. Το μουσείο αποτελείται από τρεις ενότητες: Στην πρώτη ενότητα θα δεις το υπαίθριο μουσείο νερού που έχει δημιουργηθεί στο χώρο πρασίνου του Συμβουλίου Υδατοπρομήθειας Λευκωσίας, όπου, μεταξύ άλλων, εκτίθενται ανεμόμυλος, αλακάτι, στέρνα, μηχανές άντλησης, πέτρινες βρύσες, τουλούμπα, πηγάδια, άμαξες κι ένα παλιό σπίτι. Στη δεύτερη ενότητα εκτίθενται εργαλεία, όργανα, συσκευές και εξαρτήματα που χρησιμοποιούνταν από τα παλιά χρόνια μέχρι και πρόσφατα. Υπάρχουν παλιά συστήματα απολύμανσης νερού, μετρητές στάθμης, μηχανές άντλησης, ηλεκτρικοί εκκινητές, συστήματα καταγραφής ροής και πιέσεως, βαλβίδες εκτόνωσης της πίεσης, υδρομετρητές, ρουμπινέτα, βαλβίδες, υδροστόμια, εργαλεία κοπής σωλήνων και βρύσες. Η 'παλιά αποθήκη' αποτελεί την τρίτη και τελευταία κατηγορία του Μουσείου. Εκεί μπορείς να δεις σε ένα όμορφο χώρο πλούσιο φωτογραφικό υλικό από την καθημερινή ζωή των παππούδων μας και αφίσες από διαγωνισμούς ζωγραφικής που διοργανώνει κατά καιρούς το Συμβούλιο Υδατοπρομήθειας Λευκωσίας.
Info: (22698000) Λεωφ. Αθαλάσσας 84, Στρόβολος. Είναι ανοικτό για επίσκεψη κατά τις ώρες λειτουργίας του Συμβουλίου.
Τιμή Εισιτηρίου: Δωρεάν

Τοπικό Μουσείο Αρχαίου Ιδαλίου
Σκοπός αυτού του τοπικού Μουσείου είναι να προβάλει τα ευρήματα της περιοχής του Ιδαλίου. Ο αρχαιολογικός αυτός χώρος είναι ένας από τους σημαντικότερους της Κύπρου με πλούσια ευρήματα, μερικά από τα οποία κοσμούν σήμερα τα μεγαλύτερα μουσεία του κόσμου. Το Μουσείο αποτελείται από τρία μέρη: Το πρώτο μέρος αποτελείται από μια αίθουσα όπου μπορείς να πληροφορηθείς για την ιστορία του χώρου και των ανασκαφών, καθώς και φωτογραφικό υλικό με τα αξιολογότερα ευρήματα που βρίσκονται σε ξένα μουσεία. Στη δεύτερη θεματολογία του Μουσείου μπορείς να απολαύσεις επιγραφές που μαρτυρούν την κατάληψη του βασιλείου, μέρος του αρχείου της φοινικικής διοίκησης της πόλης, επιτύμβια μνημεία, δείγματα κεραμικής και αντικείμενα καθημερινής χρήσης όλων των εποχών με επεξηγηματικά κείμενα για τη σημασία της κάθε περιόδου ξεχωριστά. Σε ειδικό χώρο της αίθουσας σκιαγραφείται με φωτογραφικό υλικό, αποθηκευτικούς πίθους και μικροτεχνήματα, η εικόνα της οικονομίας του Ιδαλίου, που ήταν η βάση για την ανάπτυξη του πολιτισμού, ο οποίος αποτελεί σήμερα αντικείμενο μελέτης παγκοσμίως.
Τip: Στο Μουσείο πραγματοποιούνται εκδηλώσεις κάθε χρόνο στις 18 Μαΐου (Διεθνή Ημέρα Μουσείων).
(22444818) Λεωφ. Γ. Π. Γρούτα 26, 2540 Δάλι, Λευκωσία. Δ-Παρ 08.30-16.00.
Τιμή Εισιτηρίου: €2.50

Μουσείο του Σκαρπάρη Χρίστου Χρυσάνθου
Ένα Μουσείο με χαρακτηριστικό δείγμα σκαρπάρικου του πρώτου μισού του 20ού αιώνα. Μπορείς να θαυμάσεις όλα τα εργαλεία, μηχανές και άλλα χρειώδη ενός σκαρπάρικου. Συγκεκριμένα έχει όλων των ειδών τα καλαπόδια για παπούτσια και δύο μηχανές του 1930 για επίπεδο και κυλινδρικό ράψιμο των δερμάτων, πάγκο εργασίας με όλα τα μικροεργαλεία καθημερινής χρήσης και θήκες για μικροεξαρτήματα, πατρόν και δέρματα. Βιβλία και κατάστιχα για τις παραγγελίες των πελατών αλλά και λογιστικά βιβλία βρίσκονται ως εκθέματα στο χώρο. Επίσης υπάρχει πλούσιο φωτογραφικό υλικό που κοσμούσε το εργαστήρι του Χρίστου και βρίσκεται σε εξαιρετική κατάσταση. Ο Χρίστος Χρυσάνθου εξάσκησε την τέχνη αυτή από το 1915 μέχρι το 1995 και στο Μουσείο ξεχωρίζουν τα βιβλία των πελατών στα οποία υπάρχουν καταγεγραμμένα πολλά ονόματα των κατοίκων των Σπηλιών και της γύρω περιοχής, χρονολογικά και με την παραγγελία του καθενός.
Tip: Καταγράφονται οι τιμές, σε νόμισμα της εποχής, της κατασκευής ή επιδιόρθωσης κάθε ζεύγους και ο τρόπος αποπληρωμής.
(99176839, 22313521) Σπήλια, επ. Λευκωσίας. Καθημερινά 10.00-18.00, κατόπιν διευθέτησης.
Τιμή Εισιτηρίου: Δωρεάν.

Τοπικό Αγροτικό Μουσείο Φικάρδου
Το Τοπικό Μουσείο στεγάζεται στην Οικία Κατσινιόρου, στο χωριό Φικάρδου, το οποίο αφού είχε εγκαταλειφθεί από τους κατοίκους του, αναστηλώθηκε από το Τμήμα Αρχαιοτήτων και κηρύχθηκε ολόκληρο σε αρχαίο μνημείο. Η Οικία Κατσινιόρου, το όνομα της οποίας προέρχεται από τον τελευταίο ιδιοκτήτη, είναι ένα διώροφο αγροτικό αρχοντικό με ξύλινη αμφικλινή στέγη και πολλά αρχιτεκτονικά στοιχεία της Ενετοκρατίας. Ο όροφος αποτελούσε το χώρο διαβίωσης, ενώ στο ισόγειο γίνονταν οι διάφορες εργασίες, αποθηκεύονταν τα προϊόντα και υπήρχαν οι στάβλοι για τα ζώα της οικογένειας. Η οικία επιπλώθηκε σύμφωνα με τα δεδομένα της εποχής της, έτσι ώστε να αντανακλά την εικόνα της καθημερινής ζωής σε μια αγροτική οικία. Τα εργαλεία και τα σκεύη που συγκεντρώθηκαν στο ισόγειο δίνουν μια εικόνα της αγροτικής ζωής και των καθημερινών ασχολιών των κατοίκων του χωριού. Πλούσιο φωτογραφικό υλικό με σχέδια και κείμενα εκτίθενται εκεί, μέσα από τα οποία μπορείς να δημιουργήσεις μια εικόνα της καθημερινότητας εκείνου του καιρού.
Tip: Η Οικία Κατσινιόρου, καθώς και η λεγόμενη Οικία Αχιλλέα Δημήτρη, η οποία έχει διαμορφωθεί σε εργαστήρι υφαντικής και ξενώνα μελετητών, έχουν τιμηθεί με το βραβείο Europa Nostra.
(22634731) Φικάρδου, επ. Λευκωσίας. Χειμερινό ωράριο: Δ-Κ 08.30-16.00 & θερινό ωράριο: Δ-Κ 09.30-17.00.
Τιμή Εισιτηρίου: €2.50

Μουσείο Ληνός
Βρίσκεται στην παλιά Κακοπετριά και διαθέτει δύο αίθουσες στο ισόγειο και άλλες δύο στο ανώγειο, μέσα στις οποίες φιλοξενούνται εκθέματα από τρεις θεματικές ενότητες. Η πρώτη είναι αφιερωμένη στο κρασί, η δεύτερη στο ψωμί και η τελευταία στο λάδι. Στο ισόγειο εκτίθενται παχνιά όπου έτρωγαν τα γαϊδούρια. Στην κυρίως αίθουσα του Ληνού, βρίσκεται μια μεγάλη δεξαμενή στην οποία τοποθετούταν η όλη παραγωγή των σταφυλιών καθώς και ένας μεγάλος μοχλός τον οποίο έσπρωχναν τα γαϊδούρια με τη βοήθεια δύο ανθρώπων. Ο μοχλός αυτός καθώς ανεβοκατέβαινε, συμπίεζε με μεγάλη δύναμη τα σταφύλια και τα πολτοποιούσε. Στη συνέχεια, ο χυμός του σταφυλιού εισερχόταν σε μεγάλα πιθάρια. Στις αίθουσες του ανωγείου μπορείς να ενημερωθείς καλυτέρα αφού υπάρχει φωτογραφικό υλικό και ταινίες που παρουσιάζουν την ιστορία του Μουσείου καθώς και εικόνες από τις τρεις θεματικές ενότητες του Μουσείου.
Tip: Διατίθεται και ακουστικός οδηγός.
(22922323) Παλαιά Κακοπετριά-Οδός Ληνού, επ. Λευκωσίας. Δ-Παρ 07.30-15.00.
Τιμή Εισιτηρίου: Δωρεάν.

Μουσείο Ιστορικού και Κλασικού Αυτοκίνητου
Αυτό το είδος μουσείου δεν υπάρχει αλλού στην Κύπρο και βρίσκεται στη Λεμεσό. Η δημιουργία του αποτελεί το επιστέγασμα προσπαθειών αρκετών χρόνων, αγάπης και αφοσίωσης προς το ιστορικό όχημα. Μέσα από μια διαδραστική εμπειρία, σου δίνεται η δυνατότητα ως επισκέπτης να παρακολουθήσεις μια ταινία μικρού μήκους για την ιστορία του αυτοκινήτου. Κατά την επίσκεψή σου θα θαυμάσεις περίπου 70 κλασικά, ιστορικά και συλλεκτικά οχήματα, ανάμεσά τους η υπερθωρακισμένη προεδρική Κάντιλακ που κατασκεύασε ειδικά η αμερικανική κυβέρνηση για να τη δωρίσει στον Πρόεδρο Μακάριο Γ΄ το 1977, ένα από τα αυτοκίνητα που χρησιμοποιούσε η 'σιδηρά κυρία' Margaret Thatcher, μάρκας Rover P5 του 1973, και το διάσημο αυτοκίνητο 'Mini' του Мr. Bean.
Tip: Μπορεί να δεχτεί ομάδες επισκεπτών και σε άλλες μέρες και ώρες
(70009000, 99252626, 25390601) Επιμηθέως, 3056, Λεμεσός. Χειμερινό Ωράριο: Δ-Κ 10.00-17.00 & θερινό ωράριο: Δ-Παρ 09.00-17.00 & Σ-Κ 10.00-18.00.
Τιμή Εισιτηρίου: €9 για ενήλικες, €7 για συνταξιούχους, €5 για παιδιά και €20 το οικογενειακό εισιτήριο.

Μουσείο 'Το Πλουμιστό Ψωμί'
Το Μουσείο βρίσκεται στεγασμένο σε κτίσμα της δεκαετίας του 1950 και είναι το μοναδικό μουσείο διακοσμημένων ψωμιών στην Κύπρο. Ο σκοπός του είναι η διάσωση και διάδοση της πολιτιστικής κληρονομιάς, εστιασμένης στο ψωμί που πέρα από διατροφικό αγαθό και χρηστικό αντικείμενο αντιμετωπίζεται και ως εικαστικό έργο τέχνης, φορέας πολιτισμού, μέσο έκφρασης, ιερό σύμβολο και τελετουργικό αντικείμενο.
Στο Μουσείο μπορείς να θαυμάσεις και να ενημερωθείς καλύτερα αφού παρουσιάζεται οπτικοακουστικό υλικό για τα εκθέματα στα ελληνικά, αγγλικά και ρωσικά. Εκτός από την αίθουσα εκθεμάτων, στο χώρο υπάρχουν και αίθουσα εκδηλώσεων, εργαστήρι, βιβλιοθήκη-αναγνωστήριο. Ο χώρος διατίθεται για φιλοξενία εκθέσεων, διαλέξεων και πολιτιστικών εκδηλώσεων. Ακόμη, διενεργούνται ερευνητικά προγράμματα λαογραφικών καταγραφών με συμμετοχή μαθητών.
Tip: Σε εβδομαδιαία βάση, στο Μουσείο πραγματοποιούνται εργαστήρια δημιουργικής απασχόλησης παιδιών (5-8 ετών), μουσικοκινητικής αγωγής (από 2 ετών), θεατρικό εργαστήρι για ενήλικες και λέσχη βιβλίου για ενήλικες και παιδιά. Περιστασιακά διοργανώνονται άλλα εργαστήρια όπως παρασκευής ή/και πλουμίσματος ψωμιού και θεματικές βραδιές γευσιγνωσίας.
(99681999, 25727209, φαξ: 25340347) Γρηγόρη Αυξεντίου 9, 3021 Λεμεσός. Ωράριο λειτουργίας: Δ-Σ 09.30-13.00, Δ-Παρ 16.00-19.00 (εκτός απόγευμα Τετάρτης).
Τιμή Εισιτηρίου: Δωρεάν

Μουσείο της Ελιάς 'Σπίτι της Ελιάς-Ολέαστρο'
Βρίσκεται στο χωριό Ανώγυρα της επαρχίας Λεμεσού και σαφέστερα αποτελεί μέρος της Κυπριακής Παραδοσιακής Γειτονιάς. Το συγκεκριμένο Μουσείο είναι χωρισμένο σε δυο θεματολογίες. Η πρώτη αναφέρεται στην ιστορία της ελιάς και του ελαιόλαδου από τα προϊστορικά χρόνια μέχρι και σήμερα. Η δεύτερη θεματική σχετίζεται με την εξέλιξη της τεχνολογίας στον τομέα της έκθλιψης ελαιολάδου αλλά και στο ρόλο που διαδραματίζει το ελαιόλαδο στην αγροτική οικονομία. Στο Μουσείο εκτίθενται και παλιά αντικείμενα τα όποια χρησιμοποιούνταν στην παράγωγη ελαιολάδου, όπως είναι η παραδοσιακή μυλόπετρα, το πιεστήριο όπως και άλλα εργαλεία της υπαίθρου. Ακόμα, προβάλλεται και ένα σύντομο ντοκιμαντέρ διάρκειας 12 λεπτών για την ιστορία της ελιάς στα αγγλικά, ελληνικά, γαλλικά γερμανικά και ρωσικά. Κατά την επίσκεψή σου στο Μουσείο θα μπορέσεις να αγοράσεις από το κατάστημα βιολογικό ελαιόλαδο 'Ολέαστρο' αλλά και παραδοσιακά τοπικά προϊόντα όπως είναι το χαρουπόμελο.
Tip: Οι επισκέπτες έχουν τη δυνατότητα επίσης να βλέπουν τη διαδικασία παραγωγής του λαδιού όταν οι μυλόπετρες γυρίζουν και βγαίνει το λάδι. Στο χώρο στεγάζονται καφετέρια, εστιατόριο και παιχνιδότοπος.
(99525093, 99565768, 25222216) Oleastro Enterprises Ltd Olive Park - 'Oleastro', Ανώγυρα, επ. Λεμεσού. Όλο το χρόνο καθημερινά 10.00-18.00 εκτός από Χριστούγεννα, Πάσχα και Πρωτοχρονιά.
Τιμή Εισιτηρίου: €3 για μεγάλους και €2 για παιδιά (μέχρι 12 ετών).

Μουσείο Λαϊκής Τέχνης Άρσους
Στεγάζεται σε ένα παραδοσιακό σπίτι του 19ου αιώνα στο κέντρο του χωριού, το οποίο ιδρύθηκε το 1997 από το Κοινοτικό Συμβούλιο Άρσους και το Σύνδεσμο Ανάπτυξης Κοινότητας Άρσους. Εδώ θα έχεις την ευκαιρία να δεις τον παραδοσιακό τρόπο ζωής των ανθρώπων της περιοχής καθώς και εργαλεία, έπιπλα και σκεύη του παρελθόντος σχετικά με την αμπελουργία και άλλα επαγγέλματα. Εκεί βρίσκονται διατηρητέα σκεύη και εργαλεία που στόχο έχουν τη διατήρηση των ηθών και εθίμων της κοινότητας Άρσους, καθώς και της πλούσιας πολιτιστικής κληρονομιάς των κρασοχωριών. Στην πραγματικότητα είναι ένα παραδοσιακό σπίτι της περιοχής με όλο τον οικιακό και άλλο εξοπλισμό.
Στο μπροστινό μέρος του σπιτιού υπάρχει ψηλός πετρόκτιστος τοίχος με το ξωπόρτι που σε οδηγεί στη λιθόκτιστη αυλή και το υπόστεγο όπου εκεί εκτίθενται εργαλεία και υλικά που έχουν σχέση με το αμπέλι και το κρασί όπως καζάνι για τη ζιβανία, αλέτρι, κοφίνια, δαπάνη και πολλά άλλα. Προχωρώντας μπαίνεις στο Παλάτι, το οποίο ήταν ο κυριότερος λόγος πολλαπλής χρήσης για την οικογένεια. Υπάρχει τραπέζι με 'τόνενες' καρέκλες, τσιμινιά (τζάκι), φουκού (ψησταριά), 'νισκιά' (σημείο όπου έψηναν το φαγητό τους), σκάφες, χαρτζιά (χάλκινα οικιακά σκεύη), πιατοθήκη, αρμαρόλα (ντουλάπι) και μονοβούππες (πινακωτή). Επίσης υπάρχουν το σώσπιτο (κελάρι) όπου διατηρείται ο παραδοσιακός Ληνός, με τα πιθάρια, το πιεστήριο και τα άλλα παραδοσιακά εργαλεία οινοποιίας.
Tip: O χώρος του Μουσείου είναι ιδανικός για να φιλοξενεί διάφορες εκθέσεις, όπως ζωγραφικής, φωτογραφίας και άλλες.
(25943223) Άρσος, επ. Λεμεσού. Σ 15.00-17.00, Κ 10.00-12.00.
Τιμή εισιτηρίου: Δωρεάν.

Λαογραφικό Μουσείο Αραδίππου 'Κώστας Καϊμακλιώτης'
Αυτό το μουσείο στεγάζεται σε ένα παλιό αρχοντικό κτίσμα του 1901, δωρεά της οικογένειας Καϊμακλιώτη προς τον Δήμο. Ο στόχος της δημιουργίας του Μουσείου είναι η διαφύλαξη, η έρευνα και η προβολή της κυπριακής λαογραφικής παράδοσης. Στο ισόγειο του κτιρίου βρίσκονται ο ηλιακός, το δίχωρο και οι αίθουσες υφαντικής, οικιακών σκευών, γεωργίας, κτηνοτροφίας και παραδοσιακών επαγγελμάτων. Στο ανώγειο του Μουσείου υπάρχουν δύο δωμάτια, το μονόχωρο και η αίθουσα κοινωνικών και πολιτιστικών εθίμων της Αραδίππου, στην οποία αναπαρίσταται το στόλισμα της νύφης. Κατά τους μήνες Μάρτιο μέχρι Μάιο εκτρέφονται στο χώρο του Μουσείου μεταξοσκώληκες και μπορείς να δεις την όλη διαδικασία. Στον υπαίθριο χώρο, τους καλοκαιρινούς μήνες διοργανώνονται πολιτιστικές και άλλες εκδηλώσεις. Ενώ πραγματοποιούνται διάφορες διαλέξεις και δραστηριότητες όπως για παράδειγμα γευσιγνωσία κρασιού, όπου μπορείς να συμμετάσχεις.
Tip: Το Μουσείο προσφέρει ξενάγηση και βιωματικά εργαστήρια (που κυμαίνονται μεταξύ €20 και €50) κατόπιν τηλεφωνικής διευθέτησης, σε θέματα που σχετίζονται με την παραδοσιακή παρασκευή ψωμιού, την κατασκευή παραδοσιακών γλυκών, την αναπαράσταση κυπριακού γάμου.
(24531218) Θερμοπυλών 12, Αραδίππου, Λάρνακα. Δ-Παρ 07.30-15.00
Τιμή εισιτήριο: Δωρεάν.

Λαογραφικό Μουσείο Δερύνειας
Το Μουσείο βρίσκεται στην επαρχία ελεύθερης Αμμοχώστου και στεγάζεται σε μια παραδοσιακή διατηρητέα οικία. Ιδρύθηκε το 2000 και αποτελεί δωρεά του ζεύγους Βαρνάβα και Μαργαρίτας Χατζηλιασή στη μνήμη των τριών παιδιών τους. Η διαμόρφωση των χώρων του Λαογραφικού Μουσείου καθώς και των εκθέσεών του έγινε με τρόπο ώστε αυτά να αναπαριστούν όσο το δυνατό πιο πιστά τη λειτουργικότητά τους στο παραδοσιακό κυπριακό σπίτι. Όλα τα αντικείμενα προσφέρθηκαν δωρεάν από τους κατοίκους του Δήμου και της γύρω περιοχής. Εδώ θα μπορέσεις να δεις ολοκληρωμένα έναν εξοπλισμό παραδοσιακής κυπριακής οικίας και τα αγροτικά εργαλεία που χρησιμοποιούσε μια παραδοσιακή αγροτική οικογένεια στην περιοχή. Στο προαύλιο του Μουσείου είναι κτισμένος ο φούρνος, τον οποίο η Μαργαρίτα Χατζηλιασή συχνά χρησιμοποιεί για να ψήνει ψωμιά και κουλούρια, ζωντανεύοντας έτσι τη λειτουργία του Λαογραφικού Μουσείου και ταξιδεύοντάς σε σε μια άλλη εποχή.
Tip: Στο χώρο του Μουσείου διοργανώνονται πολιτιστικές εκδηλώσεις λαογραφικού περιεχομένου. Προσφέρεται δωρεάν ξενάγηση καθ' όλη τη διάρκεια της λειτουργίας του Μουσείου.
(23740353, 23825550) Δημήτρη Λιπέρτη 2, Δερύνεια, ελ. επ. Αμμοχώστου. Χειμερινό ωράριο Δ-Σ 9.00-13.00 & 15.00-17.00 (εκτός αργιών) & θερινό ωράριο Δ-Σ 09.00-13.00 & 15.00-18.00.
Τιμή εισιτηρίου: €2 (το εισιτήριο καλύπτει και την είσοδο στο Υπαίθριο Μουσείο Λαϊκής Τέχνης Παραδοσιακών Επαγγελμάτων Δερύνειας).

Μουσείο Αγροτικής Ζωής Στενής
Στο Μουσείο παρουσιάζεται η ζωή κάθε αγροτικής οικογένειας στην Κύπρο κατά το 19ο αιώνα. Σου παρουσιάζουν όλα τα -τότε- απαραίτητα αντικείμενα για την ομαλή λειτουργία και επιβίωση στην ύπαιθρο. Επίσης μπορείς να δεις και να θαυμάσεις εκθέματα που σχετίζονται με το όργωμα της γης, την αγροτική κουζίνα, την παρασκευή ψωμιού, την παραγωγή κλωστής, την ύφανση στον αργαλειό, τη χειροτεχνία, τους τεχνίτες, την ιστορία κ.ά. Η μεγάλη ποικιλία των αντικειμένων, ο τρόπος που παρουσιάζονται, οι διάφορες ενότητες που σχετίζονται με τα επαγγέλματα και τις καθημερινές ασχολίες, παρουσιάζουν μια πλήρη εικόνα της καθημερινής αγροτικής ζωής ανθρώπων και ζώων της εποχής, η οποία είναι πραγματικά αξιοπρόσεκτη για τη σημερινή γενιά.
Tip: Για μεμονωμένους επισκέπτες, η είσοδος στο Μουσείο δεν χρεώνεται αλλά γίνονται δεκτές εισφορές.
(99625004, 26352143, 26352020) Στενή, επ. Πάφος. Καθημερινά 10.00-16.00.
Τιμή εισιτηρίου: €1.

Μουσείο Κυπριακού Σιδηροδρόμου Ευρύχου
Το Μουσείο Κυπριακού Σιδηρόδρομου στεγάζεται στον παλιό Σιδηροδρομικό Σταθμό της Ευρύχου, στο Τρόοδος. Ο Κυπριακός Κυβερνητικός Σιδηρόδρομος (ΚΚΣ), που λειτούργησε από το 1905 μέχρι το 1951 κάλυπτε μια διαδρομή από την Αμμόχωστο στα ανατολικά μέχρι τη Μόρφου στα δυτικά περνώντας από τη Λευκωσία. Από τη Μόρφου το τρίτο τμήμα κατέληγε στο νότιο τερματικό σταθμό της Ευρύχου. Από το σταθμό εκείνο επέζησε μόνο το κυρίως κτίριο, που συντηρήθηκε και αποκαταστάθηκε από το Τμήμα Αρχαιοτήτων. Ο σταθμός της Ευρύχου είναι το μοναδικό Μουσείο Σιδηροδρόμων στην Κύπρο. Στα δωμάτια του εκτίθενται αυθεντικά έγγραφα, σχέδια, φωτογραφίες και αντικείμενα σχετικά με τους σιδηρόδρομους της Κύπρου, καθώς και μοντέλα σταθμών και τροχαίου υλικού. Στην πίσω πλευρά έχει κτιστεί η πλατφόρμα και τμήμα της σιδηροδρομικής γραμμής με αυθεντικές ράγιες. Δύο βαγόνια του Κυπριακού Σιδηρόδρομου εκτίθενται κάτω από ένα μεταλλικό στέγαστρο στην αυλή.
Info: Βρίσκεται στην κοινότητα της Ευρύχου. Ώρες λειτουργίας: Θερινό ωράριο (16/4 - 15/9): Δευτέρα - Κυριακή: 9.30 - 17.00 & Χειμερινό ωράριο: (16/9 - 15/4): Δευτέρα - Κυριακή: 08:30 - 16:00. (22933010). Είσοδος δωρεάν.

Μουσείο Μέλισσας και Κεντήματος Κάτω Δρυ
Το Μουσείο περιλαμβάνει έξι βασικές ενότητες κατανεμημένες σε επτά δωμάτια ως εξής: (α) Μελισσοκομία: φιλοξενούνται αντικείμενα παλαιάς και νέας μελισσοκομίας και περιγράφεται εκτενώς ο τρόπος λειτουργίας της κοινωνίας των μελισσών. (β) Οινοποιία: παρουσιάζει τον τρόπο εξαγωγής κουμανταρίας και ζιβανίας. (γ) Γεωργικά εργαλεία: περιλαμβάνει μια πλούσια συλλογή εργαλείων που χρησιμοποιούσαν οι γεωργοί πριν την έλευση της μηχανής. (δ) Οικιακά σκεύη: πρόκειται για ένα δωμάτιο διαμορφωμένο σε παλαιά κουζίνα (μαειρκόν). (ε) Αργαλειός με μεγάλη συλλογή υφαντών, υφασμάτων μεταξωτών, λινών, ταϊστών, όλα καμωμένα στον αργαλειό. (στ) Ιστορία και πλούσια συλλογή λευκαρίτικου κεντήματος. Οι ενότητες (α)-(ε) στεγάζονται σε ένα σπίτι τριακοσίων χρόνων ενώ η (στ) εκτίθεται σε τρία δωμάτια νεοκλασικού κτηρίου του 1937. Το Μουσείο δίνει την ευκαιρία στους επισκέπτες να μάθουν για τον πολιτισμό και την ιστορία της Κύπρου, να πάρουν μια γεύση από τη φιλοξενία και να μεταφερθούν, έστω και για λίγο, σε παλιές εποχές. Το Μουσείο είναι αφιερωμένο στους Κύπριους εθελοντές των Βαλκανικών Πολέμων του 1912-13. Προσφέρεται ξενάγηση διάρκειας 30 λεπτών, τόσο σε ομάδες όσο και σε μεμονωμένους επισκέπτες.
Info: Διεύθυνση 7714 Κάτω Δρυς, Λάρνακα.
Τηλέφωνο / Φαξ 99892677, 99360147 / 24342296.
Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο gardenkamara@avacom.net, elli.kornioti@gmail.com
Ώρες & μέρες λειτουργίας Χειμερινό ωράριο: Καθημερινά εκτός Πέμπτης 10:00-16:00. Θερινό ωράριο: Καθημερινά εκτός Πέμπτης 10:00-13:00 & 16:00-19:00.
Είσοδος €2/ €1 Μειωμένο.

Κυπριακό Οινομουσείο Ερήμης
Το Κυπριακό Οινομουσείο προβάλλει την ιστορία οινοπαραγωγής της Κύπρου και τους δρόμους του κρασιού της. Διαθέτει μοναδική θεματική έκθεση, συλλογή αρχαιολογικών ευρημάτων και σειρά εκθεμάτων με θέμα τον οίνο. Παρέχει στους επισκέπτες ένα μοναδικό ταξίδι στους 55 αιώνες οινοπαραγωγής της Κύπρου, ενημέρωση για τη φύλαξη, χρήση και εμπορία του οίνου από την αρχαιότητα έως τις μέρες μας. Σκιαγραφεί επίσης τη σημασία της αμπέλου, του σταφυλιού και του οίνου στις τέχνες, προβάλλει τις γηγενείς ποικιλίες σταφυλιού καθώς και την ιστορία ενός από τα αρχαιότερα και μοναδικά κρασιά που ακόμα παράγονται, την Κουμανταρία (Νάμα). Το 2008, το Κυπριακό Οινομουσείο βραβεύτηκε από το European Museum Forum. Καθ' όλη τη διάρκεια της χρονιάς διοργανώνονται διαλέξεις, μαθήματα γευσιγνωσίας οίνου, παραστάσεις και συναυλίες. Επίσης, εφαρμόζονται διαφορετικές εκπαιδευτικές δράσεις που απευθύνονται σε σχολικές ομάδες όλων των βαθμίδων. Προσφέρονται δωρεάν ξεναγήσεις στις εκθέσεις και γευστολόγηση οίνου (με χρέωση) από κυπριακές ποικιλίες σταφυλιών, τόσο σε μεμονωμένους επισκέπτες όσο και σε ομάδες. Η ξενάγηση οργανωμένου συνόλου επισκεπτών πραγματοποιείται κατόπιν προηγούμενης διευθέτησης.
Info: Διεύθυνση Γωνία Πάφου 42 & Ιπποτών, 4630 Ερήμη, Λεμεσός
Τηλέφωνο / Φαξ 25873808 / 25821718
Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο cypruswinemuseum@cytanet. com.cy
Ιστοσελίδα www.cypruswinemuseum.com
Ώρες & μέρες λειτουργίας Καθημερινά 09:00-17:00
Είσοδος €7/ €5 Ξενάγηση, προβολή, γευστολόγηση κυπριακών οίνων και παραδοσιακών εδεσμάτων /€4, Ξενάγηση, προβολή /€1 Για σχολικές επισκέψεις.

Μουσείο Ζιβανίας Βάσας Κοιλανίου
Το Μουσείο Ζιβανίας, που βρίσκεται στο χωριό Βάσα Κοιλανίου, αποτελεί ένα οδοιπορικό από την παραγωγή, την απόσταξη, τη φύλαξη μέχρι και την κατανάλωση της ζιβανίας. Κάθε έκθεμα συνοδεύεται από πληροφορίες για την κατασκευή και τη χρήση του. Στο Μουσείο παρουσιάζονται επίσης εκθέματα ενός παλιού αρχοντικού σπιτιού. Τα περισσότερα από τα εκθέματα του Μουσείου προέρχονται από δωρεές των χωριανών και η ολοκλήρωση του ήταν αποτέλεσμα της εθελοντικής εργασίας των μελών του Κοινοτικού Συμβουλίου. Πραγματοποιούνται ξεναγήσεις τόσο σε ομάδες όσο και σε μεμονωμένους επισκέπτες, τις ώρες λειτουργίας του Μουσείου.
Info: Διεύθυνση Βάσα Κοιλανίου, Λεμεσός
Τηλέφωνο / Φαξ 25942634, 25942124 / 25942891
Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο vkmousiozivanias@cytanet. com.cy
Ώρες & μέρες λειτουργίας Καθημερινά 08:00-13:00 Σάββατο & Κυριακή κατόπιν διευθέτησης Μόνιμες εκθέσεις Είσοδος €2,00.

Μουσείο του Βοσκού Δοράς
Το μουσείο του Βοσκού βρίσκεται σε ένα υπέροχο χώρο, στο Πολιτιστικό Κέντρο της Δοράς, στο Παλιό Δημοτικό Σχολείο, σε ένα ωραίο περιβάλλον με υπέροχη θέα. Στον χώρο του μουσείου κάποιος μπορεί να δει αυθεντικά εκθέματα του περασμένου αιώνα, ακόμα και παλαιότερα, εργαλεία και χρειώδη του βοσκού του χθες, τοποθετημένα με άρτιο τρόπο στο χώρο και με επεξηγηματικό υπόμνημα (ελληνικά και αγγλικά) που περιγράφει σε τι χρησίμευε το καθένα. Κάποιος που θα επισκεφθεί το μουσείο θα έχει την ευκαιρία να δει και την έκθεση φωτογραφίας που στήθηκε σε διπλανή αίθουσα καθώς και να παρακολουθήσει το ντοκιμαντέρ που ετοίμασε η κοινότητα με θέμα "Η ζωή του Βοσκού στη Δορά" (με αγγλικούς υποτίτλους).
Μπορείς να το επισκεφτείς: Σε οργανωμένες επισκέψεις πέραν των 20 ατόμων με μικρό αντίτιμο οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία, στο χώρο του μουσείου να παρακολουθήσουν τη διαδικασία παρασκευής του παραδοσιακού δοράτικου χαλουμιού και να το δοκιμάσουν. Για οργανωμένες επισκέψεις και περισσότερες πληροφορίες επικοινωνείτε στο τηλέφωνο 25942035 και 99533740. Το μουσείο προς το παρόν είναι ανοικτό κατόπιν συνεννοήσεως.
Το τελευταίο διάστημα άρχισε το πρόγραμμα του ΚΟΤ "Μικρές Αποδράσεις … Μεγάλες Εμπειρίες" στη Δορά και όσοι ενδιαφέρονται να περάσουν μια παραδοσιακή μέρα σε ένα μαγευτικό περιβάλλον στη Δορά μπορούν να αποταθούν στον ΚΟΤ.

Μουσείο Χαρουπιού
Το Μουσείο Χαρουπιού στεγάζεται σε ένα πέτρινο παραδοσιακό κτήριο του 1889 στο οποίο ξετυλίγεται η ιστορία των χαρουπιών, η καταγωγή τους, οι διάφορες κατηγορίες, οι ποικιλίες, η χρήση τους καθώς και η χρήση των κουκουτσιών και των παραγώγων τους. Επιπλέον, στο Μουσείο παρουσιάζεται η παραδοσιακή μέθοδος παρασκευής χαρουπόμελου και παστελιού (παραδοσιακό έδεσμα με βασικό συστατικό του τον χυμό χαρουπιών). Αυτό που κάνει το Μουσείο μοναδικό στο είδος του είναι η δυνατότητα που δίνει στους επισκέπτες να γνωρίσουν με βιωματικό τρόπο την παραδοσιακή μέθοδο παρασκευής χαρουπόμελου και παστελιού, όπως διασώθηκε από γενιά σε γενιά. Στο εργαστήρι, που βρίσκεται δίπλα από το Μουσείο, παρουσιάζεται ζωντανά η διαδικασία παρασκευής και υπάρχει η δυνατότητα δοκιμής εδεσμάτων από χαρούπι. Προσφέρονται ξεναγήσεις για μεγάλες ομάδες διάρκειας 20 λεπτών.
Info: Διεύθυνση Οινοποιείου 15, Ανώγυρα, Λεμεσός
Τηλέφωνο 25222225
Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο mavros.chrysos@yahoo.com
Ώρες & μέρες λειτουργίας Δευτέρα-Κυριακή 09:00-17:00
Είσοδος Δωρεάν

Με πληροφορίες από τον "Οδηγό Μουσείων Κύπρου" ο οποίος δημοσιεύθηκε το 2017 από το Εργαστήρι Οπτικής Κοινωνιολογίας και Μουσειολογίας του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου.