Οι 12 πιο σημαντικοί αρχαιολογικοί χώροι της Κύπρου

Δημοσιεύτηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2017

Ένα ταξίδι στη μακραίωνη ιστορία της Κύπρου μέσα από τους 12 σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους του νησιού.

Νεολιθικός συνοικισμός Χοιροκοιτίας
> Μνημείο Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO
Επαρχία Λάρνακας, Χοιροκοιτία
Ο νεολιθικός οικισμός της Χοιροκοιτίας περιλαμβάνεται από το 1998 στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της ΟΥΝΕΣΚΟ. Άρχισε να ανασκάπτεται στα 1936 από τον τότε Έφορο του Τμήματος Αρχαιοτήτων Πορφύριο Δίκαιο, ενώ από το 1976 οι ανασκαφές συνεχίστηκαν από γαλλική αρχαιολογική αποστολή υπό τη διεύθυνση του Alain Le Brun. Ο οικισμός είναι κτισμένος στην απότομη πλαγιά ενός λόφου που βρίσκεται στη δυτική όχθη του ποταμού Μαρωνίου, σε απόσταση 6 χλμ. από τη θάλασσα. Αποτελεί ένα από τα εντυπωσιακότερα δείγματα πρώιμης μόνιμης εγκατάστασης πληθυσμών στο νησί. Στα δυτικά, όπου ο οικισμός δεν είναι φυσικά οχυρωμένος, ανεγέρθηκε ένας πλατύς τοίχος περίφραξης. Το κτίσιμό του προϋποθέτει συλλογική προσπάθεια, γεγονός που υπονοεί σύνθετη κοινωνική οργάνωση.
Μάθε πως: Πρόκειται για τον καλύτερα διατηρημένο και πιο παλιό οικισμό που χρονολογείται στη μεταγενέστερη φάση της ακεραμικής νεολιθικής περιόδου (7.000 π.X.).
Μπορείς να τον επισκεφτείς: Χειμερινό ωράριο (16/9 - 15/4) Δευτέρα- Κυριακή: 8.30 - 17.00. Καλοκαιρινό ωράριο (16/4 - 15/9) Δευτέρα- Κυριακή: 8.30 - 19.30.
Είσοδος: €2.50.
Πληροφορίες: 24322710.

Αρχαιολογικός χώρος ΜΑΑ-Παλαιόκαστρο
Επαρχία Πάφου, Κόλπος Κοραλλίων
Η θέση Μάα-Παλαιόκαστρο βρίσκεται 13 περίπου χιλιόμετρα βορειοδυτικά της πόλης της Πάφου. Οι ανασκαφικές έρευνες στο χώρο άρχισαν στα 1952 και συνεχίστηκαν συστηματικά για οκτώ περιόδους από το 1979 μέχρι το 1986. Πρόκειται για οχυρωμένο οικισμό της Ύστερης Εποχής του Χαλκού, κτισμένο σε μια μικρή χερσόνησο, που συνδέεται με τη μόνιμη εγκατάσταση των Αχαιών στην Κύπρο, γύρω στα 1200 π.Χ., και τον επακόλουθο εξελληνισμό του νησιού. Ο οικισμός προστατεύεται από δύο επιβλητικά οχυρωματικά τείχη, ένα στην πλευρά της στεριάς και ένα στην πλευρά της θάλασσας, στο άκρο της χερσονήσου. Στο χώρο λειτουργεί τοπικό Μουσείο, με χορηγία του Ιδρύματος Α.Γ. Λεβέντη. Ο σχεδιασμός του κτιρίου έγινε από τον Ιταλό αρχιτέκτονα-συντηρητή και καθηγητή, Andrea Bruno. Για να διατηρηθεί όσο το δυνατόν πιο άθικτο το φυσικό τοπίο, σχεδιάστηκε ένα υπόγειο κτίριο, μόνο η οροφή (ένας χάλκινος θόλος) του οποίου είναι ορατή εξωτερικά. Κάτω από το θόλο του κτιρίου ανοίγεται μια κυκλική υπόγεια αίθουσα. Το περιεχόμενο του Μουσείου βρίσκεται σήμερα υπό διαμόρφωση.
Μάθε πως: Από εδώ ξεκινούν οι ρίζες του ελληνισμού, καθώς είναι το μέρος όπου αποίκισαν οι Μυκηναίοι, οι πρώτοι αρχαίοι Έλληνες το 1200 π.Χ., όταν αποδήμησαν στην Κύπρο μετά την πτώση των μυκηναϊκών βασιλείων στην ηπειρωτική Ελλάδα.
Μπορείς να τον επισκεφτείς: Χειμερινό ωράριο (16/9 - 15/4) Δευτέρα - Παρασκευή: 08:30 - 16:00. Καλοκαιρινό ωράριο (16/4 - 15/9) Δευτέρα - Παρασκευή: 09:30 - 17:00.
Είσοδος: €2.50.

Προϊστορικός Οικισμός Λέμπας
Επαρχία Πάφου, Λέμπα
Ο οικοσμός βρίσκεται λίγο πιο έξω από την κοινότητα της Λέμπας, 6 περίπου χιλιόμετρα από την πόλη της Πάφου. Πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό οικισμό της Ύστερης Χαλκολιθικής Εποχής (3500-2400 π.Χ.), ο οποίος αναστηλώθηκε, χρησιμοποιώντας τα ίδια υλικά και τις ίδιες μεθόδους οικοδόμησης που χρησιμοποιήθηκαν την εποχή εκείνη. Τα αντίγραφα των 7 κατοικιών οικοδομήθηκαν κατά αυτόν τον τρόπο, ώστε να αναδείξουν τις συνθήκες της περιόδου και του τρόπου ζωής των κατοίκων της. Τα τρία από τα εφτά κτίρια κατασκευάστηκαν με σκοπό να καταρρεύσουν, είτε από φωτιά, είτε από φυσική καταστροφή, ώστε να διευκρινιστεί ο τρόπος που είχαν καταστραφεί εκείνη την περίοδο από παρόμοια αίτια.
Μάθε πως: Ο οικισμός της Λέμπας καταστράφηκε το 2400 π.Χ.
Μπορείς να τον επισκεφτείς: Καθόλη τη διάρκεια του χρόνου.
Πληροφορίες: 26270746.

Αρχαιολογικός Χώρος Κιτίου
Επαρχία Λάρνακας, Κίτι
Ο αρχαιολογικός χώρος του Κιτίου, που περιλαμβάνει τις δύο τοποθεσίες Καθαρή και Παμπούλα, βρίσκεται μέσα στη σύγχρονη πόλη της Λάρνακας. Από το 18ο μέχρι και τον 20ο αιώνα ήλθαν στο φως, από ανασκαφές ξένων περιηγητών και τυμβωρύχων, διάφορα ευρήματα όπως είναι η περίφημη Ασσυριακή στήλη του βασιλιά Σαργών Β, η οποία βρίσκεται σήμερα στο Βερολίνο. Γύψινο αντίγραφό της στήλης εκτίθεται στο Μουσείο της Λάρνακας. Οι πρώτες συστηματικές ανασκαφές άρχισαν το 1929 από τη Σουηδική Αρχαιολογική Αποστολή, υπό τη διεύθυνση του Einar Gjestard. Από το 1959, το Τμήμα Αρχαιοτήτων, υπό τη διεύθυνση του Βάσου Καραγιώργη, άρχισε τις ανασκαφές στην περιοχή Καθαρή, ενώ την ευθύνη των ανασκαφών στην περιοχή της Παμπούλας ανέλαβε, μετά τα γεγονότα του 1974, η γαλλική Αποστολή του Πανεπιστημίου της Λυών, που μέχρι τότε έκανε ανασκαφές στη Σαλαμίνα.
Μάθε πως: Οι ανασκαφές της Παμπούλας έδειξαν ότι η περιοχή κατοικήθηκε χωρίς διακοπή από το τέλος της Γεωμετρικής μέχρι την Ελληνιστική περίοδο. Τα πρώτα κτίσματα, που χρονολογούνται στον 9ο αιώνα π.Χ., αποτελούνται από ένα ιερό και διάφορα άλλα κτήρια.
Μπορείς να τον επισκεφτείς: Χειμερινό ωράριο (16/9 - 15/4) Δευτέρα- Παρασκευή: 8.30 - 16.00 Σάββατο - Κυριακή: κλειστό. Καλοκαιρινό ωράριο (16/4 - 15/9) Δευτέρα- Παρασκευή: 9.30 - 17.00 Σάββατο - Κυριακή: κλειστό.
Είσοδος: €2.50.
Πληροφορίες: 24304115.

Αρχαιολογικός χώρος Αμαθούντας
Επαρχία Λεμεσού, Γερμασόγεια
Η αρχαία πόλη της Αμαθούντας βρίσκεται στα νότια παράλια της Κύπρου, 7 περίπου χιλιόμετρα ανατολικά της σημερινής πόλης της Λεμεσού. Στην ευρύτερη περιοχή της Αμαθούντας έχουν εντοπιστεί ίχνη ανθρώπινης παρουσίας ήδη από τα Νεολιθικά χρόνια. Για την ίδια την πόλη της Αμαθούντας δεν γνωρίζουμε πότε ακριβώς ιδρύθηκε. Οι πρώτες ανακαλύψεις στην Αμαθούντα έγιναν ήδη από την εποχή της Φραγκοκρατίας και αφορούν τα μεγάλα λίθινα αγγεία που βρίσκονταν στην ακρόπολη. Οι πρώτες ανασκαφές έγιναν κατά το 1893-1894 υπό τη διεύθυνση βρετανών αρχαιολόγων, ενώ στα 1930 η Σουηδική Αποστολή ανέσκαψε με τη σειρά της αρκετούς αρχαίους τάφους. Μετά το 1960 και την ανεξαρτησία της Κύπρου, έγιναν αρκετές σωστικές και συστηματικές ανασκαφές από το Τμήμα Αρχαιοτήτων, ενώ από το 1975 η Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή Αθηνών ανέλαβε συστηματικές ανασκαφές στην ακρόπολη και σε άλλα σημεία της Αμαθούντας.
Εδώ θα δεις: Το Ιερό της Αφροδίτης στην Ακρόπολη, τη Ρωμαϊκή Αγορά και τα Λουτρά, το Ανάκτορο, τα Τείχη, το Λιμάνι, τις Νεκροπόλεις και τις 5 Βασιλικές
Μάθε πως: Υπάρχουν κάποιες ασαφείς γραπτές αναφορές από την αρχαιότητα και κάποια, αμφισβητούμενα σήμερα, αρχαιολογικά στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία οι κάτοικοι της Αμαθούντας ήταν αυτόχθονες.
Μπορείς να τον επισκεφτείς: Χειμερινό ωράριο (16/9 - 15/4) Δευτέρα- Κυριακή: 8.15 - 17.15. Καλοκαιρινό ωράριο (16/4 - 15/9) Δευτέρα- Κυριακή: 8.15 - 19.45.
Είσοδος: €2.50.
Πληροφορίες: 25635226.

Κούριο
Επαρχία Λεμεσού
Ο λόφος του Κουρίου, πάνω στον οποίο αναπτύχθηκε η αρχαία πόλη, βρίσκεται 4 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά του χωριού Επισκοπή της επαρχίας Λεμεσού. Πρόκειται για έναν από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους της Κύπρου και, σύμφωνα με τον οικιστικό μύθο που παραδίδει ο Ηρόδοτος, ιδρύθηκε από Αχαιούς που ήρθαν από το Άργος της Πελοποννήσου. Τα αρχαιολογικά ευρήματα από το γειτονικό λόφο της Παμπούλας τοποθετούν την έλευση των Αχαιών στο χώρο μέσα στο 13ο και κατά το 12ο αι. π.Χ. Τα αρχαιότερα κατάλοιπα κατοίκησης στην ευρύτερη περιοχή του Κουρίου χρονολογούνται από τη νεολιθική περίοδο (4500-3900 π.Χ.). Πάνω στον ίδιο το λόφο του Κουρίου υπάρχουν κατάλοιπα που χρονολογούνται από το τέλος της κλασικής περιόδου, περισσότερο της ελληνιστικής (325-50 π.Χ.) και κυρίως της ρωμαϊκής (50-330 μ.Χ.) και παλαιοχριστιανικής εποχής (330-τέλη 7ου μ.Χ.). Συστηματικές ανασκαφές στο Κούριο άρχισαν το 1933 από το Πανεπιστημιακό Μουσείο της Πενσυλβανίας και συνεχίστηκαν, με διακοπές, μέχρι το 1954. Το 1964 ξεκίνησε τις ανασκαφικές του έρευνες στο χώρο το Τμήμα Αρχαιοτήτων. Κατά τα έτη 1974-1979 η Αμερικανική Αποστολή του Κέντρου Βυζαντινών Σπουδών Dumbarton Oaks ανέλαβε την ανασκαφή της επισκοπικής παλαιοχριστιανικής βασιλικής. Την περίοδο 1980-1983 έσκαψε στο λόφο του Κουρίου η Αμερικανική Αποστολή του Walters Art Gallery και των Πανεπιστημίων του Missouri και του Maryland. Το Τμήμα Αρχαιοτήτων προχώρησε πρόσφατα στη δημιουργία αρχαιολογικού πάρκου και κέντρου επισκεπτών.
Εδώ θα δεις: τη Ρωμαϊκή Αγορά, την Οικία του Αχιλλέα, την Οικία των Μονομάχων, το Αρχαίο Θέατρο, την Οικία του Ευστολίου, την Επισκοπική Παλαιοχριστιανική Βασιλική, το Ιερό του Απόλλωνα Υλάτη, το Στάδιο, την Μικρή Βασιλική Εκτός των Τειχών και την Παράλια Βασιλική.
Μάθε πως: το θέατρο κτίστηκε το 2ο αι. π.Χ., ενώ κατά το 2ο αι. μ.Χ. επεκτάθηκε και πήρε τη σημερινή του μορφή. Γύρω στα τέλη του 2ου-αρχές 3ου αι. έγιναν κάποιες μετατροπές, όπως η τοποθέτηση μεταλλικού κιγκλιδώματος, για να μπορεί να δέχεται ένα δημοφιλές θέαμα της εποχής, τις θηριομαχίες.
Μπορείς να το επισκεφτείς: Χειμερινό ωράριο (16/9 - 15/4) Δευτέρα- Κυριακή: 8.15 - 17.15. Καλοκαιρινό ωράριο (16/4 - 15/9) Δευτέρα- Κυριακή: 8.30 - 19.45.
Είσοδος: €4.50.
Πληροφορίες: 25934250.

Ιερό Απόλλωνα Υλάτη
Επαρχία Λεμεσού
Το ιερό βρίσκεται περίπου 2,5 χλμ δυτικά από το χώρο της αρχαίας πόλης του Κουρίου, κατά μήκος του παλαιού δρόμου Λεμεσού-Πάφου. Ήταν ένα από τα κυριότερα θρησκευτικά κέντρα της αρχαίας Κύπρου, και εκεί λατρευόταν ο Απόλλωνας με την ιδιότητα του θεού των δασών (Υλάτης). Φαίνεται ότι η λατρεία του Απόλλωνα στο χώρο αυτό άρχισε ήδη από τον 8ο αιώνα π.Χ. και συνεχίστηκε μέχρι και τον 4ο αιώνα μ.Χ. Ο χώρος υπέστη πολλές επεκτάσεις και μετατροπές σε διαφορετικές περιόδους. Το ιερό περικλείεται από περίβολο και η είσοδος κατά την αρχαιότητα γινόταν είτε από την Πύλη του Κουρίου είτε από την Πύλη της Πάφου. Οι επισκέπτες ακολουθούσαν την Ιερά Οδό, με κατεύθυνση από Νότο προς Βορρά, και οδηγούνταν στο ναό του Απόλλωνα. Ο ναός έχει δύο φάσεις: η αρχαιότερη χρονολογείται στα τέλη της κλασικής ή στις αρχές της ελληνιστικής περιόδου και η δεύτερη φάση στον 1ο αι. μ.Χ. Τότε ο ναός ανοικοδομείται με διαφορετική μορφή. Τμήμα της φάσης αυτής έχει αναστηλωθεί. Η καταστροφή και εγκατάλειψη του ναού τοποθετείται στα τέλη του 4ου αι. μ.Χ. Στα αρχαϊκά χρόνια το ιερό ήταν υπαίθριο, με περίβολο και βωμό. Ο χώρος του αρχαϊκού ιερού διαταράχθηκε κατά τη ρωμαϊκή περίοδο. Εκεί βρέθηκαν τα κατάλοιπα ενός κυκλικού μνημείου με λιθόστρωτο δάπεδο, το οποίο ενδέχεται να χρησιμοποιείτο για πομπές ή χορούς γύρω από κήπο ιερών δέντρων.
Μάθε πως: Στο νοτιοανατολικό τμήμα του ιερού βρίσκεται η παλαίστρα: μια κεντρική αυλή που περιβάλλεται από κιονοστοιχίες, η οποία αποτελούσε το χώρο όπου γυμνάζονταν οι αθλητές. Στο χώρο του ιερού υπάρχουν επίσης ρωμαϊκά λουτρά. Τόσο τα λουτρά όσο και η παλαίστρα βρίσκονται έξω από το κυρίως ιερό.
Μπορείς να το επισκεφτείς: Χειμερινό ωράριο (16/9 - 15/4) Δευτέρα- Κυριακή: 8.15 - 17.15. Καλοκαιρινό ωράριο (16/4 - 15/9) Δευτέρα- Κυριακή: 8.30 - 19.45.
Είσοδος: €4.50 για ολόκληρο τον αρχαιολογικό χώρο του Κουρίου.
Πληροφορίες: 25934250.

Αρχαίο Ιδάλιο
Επαρχία Λευκωσίας, Δάλι
Ο αρχαιολογικός χώρος του Ιδαλίου είναι ένας από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους της Κύπρου με πλούσια ευρήματα, μερικά από τα οποία κοσμούν σήμερα τα μεγαλύτερα μουσεία του κόσμου. Τα πρωϊμότερα ίχνη ανθρώπινης δραστηριότητας ανασκάφηκαν στην τοποθεσία Αγρίδι και χρονολογούνται στην 7η και 5η χιλιετία π.Χ. Από τον 18ο μέχρι τον 11ο αιώνα π.Χ., στη Μέση και Ύστερη Εποχή του Χαλκού, διάφοροι οικισμοί ανέπτυξαν εμπορικές σχέσεις με τις γειτονικές περιοχές της Μεσογείου και από τότε η περιοχή κατοικήθηκε αδιάλειπτα μέχρι σήμερα και εξελίχθηκε σε αστικό κέντρο. Αποκορύφωση της οικονομικής και πολιτιστικής ανάπτυξης ήταν η ίδρυση του Βασιλείου του Ιδαλίου που αναφέρεται για πρώτη φορά στις Ασσυριακές γραπτές πηγές του 7ου αιώνα π.Χ. Το βασίλειο άνθισε μέχρι τα μέσα του 5ου αιώνα π.Χ. όταν η πρωτεύουσα του πολιορκήθηκε και κατακτήθηκε από τους Φοίνικες βασιλείς του Κιτίου. Τα εκθέματα του Μουσείου είναι αντιπροσωπευτικά όλων των χρονολογικών φάσεων της Ιστορίας του Ιδαλίου και προέρχονται από παλιές και πρόσφατες ανασκαφές στην περιοχή της αρχαίας πόλης, σε οικισμούς και νεκροταφεία. Στην πρώτη αίθουσα της έκθεσης υπάρχει πληροφοριακό υλικό για την ιστορία του χώρου και των ανασκαφών, καθώς και φωτογραφικό υλικό με τα αξιολογότερα ευρήματα που βρίσκονται σε ξένα μουσεία. Παρουσιάζονται επίσης με παραστατικό τρόπο τα Πρωτο-Αιολικά επίκρανα που κοσμούσαν ταφικά μνημεία και το ανάκτορο του Ιδαλίου, καθώς και δύο χαρακτηριστικά δείγματα της κοροπλαστικής και της γλυπτικής που άνθισε στο Ιδάλιο και έδωσε έργα απαράμιλλης καλλιτεχνικής αξίας.
Μάθε πως: Η αρχαία πόλη ιδρύθηκε, σύμφωνα με την παράδοση από τον Αχαιό ήρωα του Τρωϊκού πολέμου Χαλκάνωρα, απόγονο του Τεύκρου, ιδρυτή της Σαλαμίνας.
Μπορείς να το επισκεφτείς: Δευτέρα- Παρασκευή: 8.30 -16.00. Σάββατο, Κυριακή: κλειστό.
Είσοδος: €2.50.
Πληροφορίες: 22444818.

Nεολιθικός συνοικισμός Τέντα
Επαρχία Λάρνακας, Καλαβασός
Ο νεολιθικός οικισμός της Τέντας βρίσκεται σε μια φυσικά οχυρωμένη θέση στα δυτικά της πεδιάδας του ποταμού Βασιλικού, 38 περίπου χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Λάρνακας και 45 χιλιόμετρα νότια της Λευκωσίας. Ο οικισμός αυτός αποτελεί, μαζί με τη Χοιροκοιτία, ένα παράδειγμα πρώιμης μόνιμης εγκατάστασης πληθυσμών στο νησί, κατά την ακεραμεική νεολιθική περίοδο (7000-5200 π.Χ.). Ο οικισμός ανακαλύφθηκε στα 1947 από τον Πορφύριο Δίκαιο, τότε Έφορο του Τμήματος Αρχαιοτήτων. Από το 1976 τέθηκε σε εφαρμογή το Ερευνητικό Πρόγραμμα της Πεδιάδας του Βασιλικού από την Αμερικανική Αρχαιολογική Αποστολή του Πανεπιστημίου του Brandeis, υπό τη διεύθυνση του καθηγητή Ian Todd, ο οποίος ανέσκαψε τον οικισμό της Τέντας.
Μάθε πως: Ο οικισμός της Τέντας εγκαταλείφθηκε ξαφνικά στα τέλη της 6ης χιλιετίας π.Χ., όπως και άλλοι οικισμοί της ίδιας περιόδου, χωρίς να έχουν ακόμη εξακριβωθεί τα αίτια αυτής της απότομης εγκατάλειψης. Την περίοδο 1994-1995 κατασκευάστηκε ένα πυραμιδωτό στέγαστρο πάνω από τον οικισμό για προστασία από τις καιρικές συνθήκες.
Μπορείς να το επισκεφτείς: Χειμερινό ωράριο (16/9 - 15/4) Δευτέρα- Παρασκευή: 8.30 - 16.00 Σάββατο - Κυριακή: κλειστό. Καλοκαιρινό ωράριο (16/4 - 15/9) Δευτέρα- Παρασκευή: 9.30 - 17.00 Σάββατο - Κυριακή: κλειστό.
Είσοδος: €2.50.

Ταμασσός
Επαρχία Λευκωσίας, Πολιτικό
Η αρχαία πόλη-βασίλειο της Ταμασσού βρίσκεται 21 περίπου χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Λευκωσίας, στις όχθες του ποταμού Πεδιαίου. Το μεγαλύτερό της μέρος βρίσκεται κάτω από τα σύγχρονα χωριά Πολιτικό, Πέρα και Επισκοπιό. Δεν γνωρίζουμε πότε και από ποιον ιδρύθηκε η πόλη. Φαίνεται ότι η ύπαρξή της χρονολογείται από τον 8ο αι. π.Χ., σε μια περιοχή που κατοικείτο ήδη από την Ύστερη Εποχή του Χαλκού. Μέχρι το πρώτο μισό του 7ου αι. π.Χ. εξελίχθηκε σε μια σημαντική πόλη-βασίλειο. Γνώρισε ιδιαίτερη ακμή λόγω της εκμετάλλευσης των πλούσιων κοιτασμάτων χαλκού της επικράτειάς της. Κατά το δεύτερο μισό του 4ου αι. π.Χ. ο βασιλιάς της Ταμασσού Πασίκυπρος, πούλησε την πόλη στο βασιλιά του Κιτίου Πουμιάθωνα, έτσι η πόλη περιήλθε στην κατοχή των Φοινίκων. Σύντομα όμως η Ταμασσός μαζί με τα μεταλλεία της παραχωρήθηκε στη Σαλαμίνα, μέχρι την τελική κατάργηση των βασιλείων από τους Πτολεμαίους στα 312-311 π.Χ. Τότε, τα μεταλλεία της Ταμασσού πέρασαν στα χέρια του στρατηγού κυβερνήτη της Κύπρου, ενώ με την ένταξη του νησιού στο ρωμαϊκό κράτος η κυριότητα των μεταλλείων πέρασε στο ρωμαίο ανθύπατο. Αν εξαιρέσουμε το γεγονός ότι κατά το πρώτο μισό του 1ου αι. μ.Χ. η Ταμασσός έγινε μια από τις πρώτες χριστιανικές επισκοπικές έδρες της Κύπρου, γενικά δεν έπαιξε σημαντικό ρόλο κατά την ελληνιστική και ρωμαϊκή περίοδο.
Μάθε πως: Το 1997, κατά τη διάρκεια εργασιών συντήρησης και ανάπλασης του χώρου από το Τμήμα Αρχαιοτήτων, ήρθαν στο φως δίπλα από τους δύο βασιλικούς τάφους τέσσερα σύγχρονα γλυπτά από ασβεστόλιθο (δύο σφίγγες και δύο λιοντάρια), τα οποία θα πρέπει να ήταν τοποθετημένα στην είσοδο των βασιλικών τάφων, ως φύλακες. Τα γλυπτά αυτά εκτίθενται σήμερα στο Κυπριακό Μουσείο στη Λευκωσία.
Μπορείς να το επισκεφτείς: Χειμερινό ωράριο (16/9 - 15/4) Δευτέρα- Παρασκευή: 8.30 - 16.00 Σάββατο - Κυριακή: κλειστό. Καλοκαιρινό ωράριο (16/4 - 15/9) Δευτέρα- Παρασκευή: 9.30 - 17.00 Σάββατο - Κυριακή: κλειστό.
Είσοδος: €2.50.
Πληροφορίες: 22622619.

Παλαίπαφος
Επαρχία Πάφου, Κούκλια
Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO
Η πόλη της Παλαιπάφου καταλάμβανε το χώρο του σημερινού χωριού Κούκλια, το οποίο βρίσκεται κοντά στις εκβολές του ποταμού Διάριζου, 16 χιλιόμετρα ανατολικά της σημερινής πόλης της Πάφου. Η Παλαίπαφος και η γύρω περιοχή σχετίζονται με μια πανάρχαια λατρευτική παράδοση που συνδέεται με τη «Μεγάλη θεά» της γονιμότητας, την μετέπειτα Αφροδίτη, η οποία φαίνεται ότι λατρευόταν στην Κύπρο ήδη από τη Χαλκολιθική περίοδο (3900-2500 π.Χ.). Η παράδοση αναφέρει ως ιδρυτή του ιερού και πρώτο ιερέα το μυθικό Κύπριο βασιλιά Κινύρα, ενώ ένας δεύτερος μύθος συνδέει την ίδρυση της πόλης και του ιερού με τον Αγαπήνορα, βασιλιά της Τεγέας, στην Αρκαδία της Πελοποννήσου. Οι δύο εκδοχές περιέχουν έναν πυρήνα ιστορικής αλήθειας που αποδεικνύεται από τα ανασκαφικά δεδομένα: την ύπαρξη ενός οικισμού της Ύστερης Εποχής του Χαλκού, πριν την έλευση των Αχαιών, οι οποίοι με την άφιξή τους υιοθέτησαν την τοπική θεά της γονιμότητας. Το Σεπτέμβριο του 1980 η Παλαίπαφος, μαζί με τη Νέα Πάφο, εντάχθηκαν στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.
Τα σημαντικότερα μνημεία της Παλαιπάφου είναι: Το Ιερό της Αφροδίτης, η Μεσαιωνική Αγρέπαυλη, η Εκκλησία της Παναγίας της Καθολικής, η Οικία της Λήδας, η Βορειοανατολική Πύλη του Οχυρωματικού Περιβόλου, ο Οχυρωματικός Περίβολος και το Ανάκτορο στη θέση Χατζή Απτουλάχ, οι Νεκροπόλεις και ο Μεσαιωνικός Ζαχαρόμυλος.
Μπορείς να το επισκεφτείς: Χειμερινό ωράριο (16/9 - 15/4) Δευτέρα- Κυριακή: 8.30 - 17.00. Καλοκαιρινό ωράριο (16/4 - 15/9) Δευτέρα- Κυριακή: 8.30 - 19.30.
Είσοδος: €4,50 (στην τιμή συμπεριλαμβάνεται και η είσοδος στο Τοπικό Αρχαιολογικό Μουσείο Παλαιπάφου).
Πληροφορίες: 26432155.

Νέα Πάφος
Επαρχία Πάφου
Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.
Η πόλη της Νέας Πάφου αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους της Κύπρου. Είναι κτισμένη πάνω σε ένα μικρό ακρωτήρι στη νοτιοδυτική ακτή του νησιού. Η πόλη ιδρύθηκε στα τέλη του 4ου αι. π.Χ. από το βασιλιά της Πάφου Νικοκλή, ο οποίος μετέφερε εκεί την έδρα του βασιλείου του από την Παλαίπαφο (τα σημερινά Κούκλια). Στις αρχές του 3ου αι. π.Χ. η Κύπρος εντάσσεται στο βασίλειο των Πτολεμαίων με πρωτεύουσα τη Σαλαμίνα.
Μάθε πως: Μέχρι τα τέλη του 2ου αι. π.Χ. όμως η Νέα Πάφος απέκτησε τόσο σημαντικό ρόλο, ως πολιτικό και οικονομικό κέντρο της περιοχής, ώστε οι Πτολεμαίοι, που έδρευαν στην Αλεξάνδρεια, μετέφεραν την πρωτεύουσα εκεί. Ως εκ τούτου, η πόλη προστατευόταν από ισχυρά τείχη. Από το 1980 η Νέα Πάφος, μαζί με τον αρχαιολογικό χώρο της Παλαίπαφου, έχουν περιληφθεί στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.
Τα σημαντικότερα μνημεία της Νέας Πάφου είναι: Η Οικία του Διόνυσου, η Οικία του Ορφέα, η Έπαυλη του Θησέα, η Έπαυλη του Αιώνα, η Ρωμαϊκή Αγορά, το Ωδείο και το Ασκληπιείο, το Θέατρο, η Βασιλική της Χρυσοπολίτισσας και το Φρούριο των Σαράντα Κολόνων.
Μπορείς να το επισκεφτείς: Χειμερινό ωράριο (16/9 - 15/4) Δευτέρα- Κυριακή: 8.30 - 17.00. Καλοκαιρινό ωράριο (16/4 - 15/9) Δευτέρα- Κυριακή: 8.30 - 19.30.
Είσοδος: €4.50.
Πληροφορίες: 26306217.

Με πληροφορίες από το Τμήμα Αρχαιοτήτων

Κεντρική φωτογραφία: blog.terrabook.com