Δημοσιεύτηκε στις 07 Σεπτεμβρίου 2023
Η παφίτικη ύπαιθρος, πέραν της γραφικότητας και αυθεντικότητάς της, διατηρεί μέχρι τις μέρες μας και ένα ακόμη ιδιαίτερο χαρακτηριστικό: Ένα μεγάλο αριθμό ξωκκλησιών που ακολουθώντας τη μοίρα των μικρών της χωριών, αφέθηκαν και αυτά στη λήθη, ευρισκόμενα τα περισσότερα σε σημείο κατάρρευσης ή ερήμωσης. Η κατάσταση αυτή, αρχίζει τα τελευταία χρόνια να αντιστρέφεται άρδην. Η σημασία που αποδίδεται πλέον από κρατικούς και ιδιωτικούς φορείς για την ανάδειξη της παράδοσης, του πολιτισμού και της φυσικής ομορφιάς της υπαίθρου, είχε ως θετική συνέπεια και το να αναστηλώνονται ένα μετά το άλλο οι μικροί και ξεχασμένοι αυτοί λατρευτικοί χώροι.
Η πιο πρόσφατη αναστήλωση και επαναλειτουργία λατρευτικού χώρου, έγινε στην ορεινή κοινότητα της Ασπρογιάς, στο διαμέρισμα Παναγιάς. Η αναστήλωση του ερειπωμένου ναού του Αγίου Σώζοντα, ο οποίος είναι σήμερα ξανά σε λειτουργίσιμη κατάσταση έγινε χάρη στην πρωτοβουλία ενός ανθρώπου, του εκπαιδευτικού Νίκου Όψιμου.
Ο Άγιος παιδομάρτυρας Σώζων καταγόταν από την Ασπρογιά. Μαρτύρησε από τους Άραβες κατά τον 7ο αιώνα, όταν αυτοί κατέφθασαν στο νησί. Σύμφωνα με τις πηγές όταν οι Άραβες έκαψαν την ιερή εικόνα της Παναγίας που βρισκόταν στην Αγία Μονή, στη συνέχεια κατεδίωξαν τον άγιο Σώζοντα, ο οποίος έβοσκε το κοπάδι του μαζί με άλλα παιδιά της ηλικίας του, μέχρι που έφθασαν σε ένα σπήλαιο απέναντι από την σημερινή κοινότητα Ασπρογιά και εκεί δέχθηκαν από τους Άραβες διά πυρός μαρτυρικό θάνατο. Οι κάτοικοι τότε έκτισαν ναό και εκεί έβαλαν τα άγια λείψανα των μαρτύρων δια των οποίων γίνονταν πολλά θαύματα.
Μέχρι πρότινος σωζόταν το σπήλαιο όπου μαρτύρησε ο Άγιος Σώζων με τους άλλους ανώνυμους παιδομάρτυρες καθώς και θεμέλια του ερειπωμένου ναού. Πλέον, η αναστήλωση αυτού του παρεκκλησίου έχει ολοκληρωθεί ώστε και σήμερα ο Άγιος Σώζων να τιμάται επάξια και οι πιστοί να παίρνουν δύναμη και αγιασμό από το μαρτύριό του.
Η μνήμη του τιμάται κάθε χρόνο στις 7 Σεπτεμβρίου.
Μερικά χιλιόμετρα ανατολικότερα, στην καρδιά του Δάσους Πάφου, ένα ακόμη παρεκκλήσι αναστηλώθηκε. Και μάλιστα με ιδιαίτερη σημασία, αφού πρόκειται για τον αρχαιότερο λατρευτικό χώρο της επαρχίας Πάφου: Στην κοινότητα της Στενής, επαναλειτούργησε το μοναστήρι της Παναγίας της Χρυσολάκουρνας, το αρχαιότερο μοναστήρι της επαρχίας.
Το μοναστήρι της Παναγίας Χρυσολάκουρνας, ανακαινίσθηκε και κατέστη ξανά ασφαλές για χρήση από τους πιστούς. Η εν λόγω μονή φιλοξενεί και ένα πιστό αντίγραφο της εικόνας της Παναγίας που χρονολογείται στο μακρινό 1703.
Το εκκλησάκι βρίσκεται σε απόσταση δύο χιλιομέτρων βορείως της κοινότητας, με πανοραμική θέα προς τον Κόλπο Χρυσοχούς. Κτίσθηκε τον 12ο αιώνα και είναι το πιο παλιό μοναστήρι της επαρχίας Πάφου. Ήταν ανδρικό μοναστήρι μέχρι το 1821, όταν και απαγχονίσθηκε από τους τούρκους ο Ηγούμενος Συλβέστρος και η μονή λεηλατήθηκε. Κατά την διάρκεια της Ενετοκρατίας υπήρξε η έδρα της Μητρόπολης Πάφου.
Το μοναστήρι και η Στενή είχαν κοινή πορεία διαμέσου των αιώνων μέχρι σήμερα. Κατά την παράδοση, στο χώρο υπήρχε χρυσή γούρνα, αν και το «λακουρνα», προέρχεται από το λατινικό «lacus», που σημαίνει λίμνη. Ο ναός υπέστη πολλές καταστροφές κυρίως από σεισμούς. Το 1952 έπεσε η οροφή του ναού λόγω του μεγάλου σεισμού της Πάφου. Το 1974 ανακατασκευάσθηκε η οροφή και τα τελευταία τρία χρόνια το Τμήμα Αρχαιοτήτων, με οικονομική βοήθεια κυρίως από το Ίδρυμα Λεβέντη, έχει καταστήσει το ναό ασφαλή για το κοινό.
Εντός του ναού ευρίσκεται πιστό αντίγραφο της εικόνας της Παναγίας του 1703 που διασώθηκε πριν λεηλατηθεί το μοναστήρι.Ο ναός λειτουργείται κάθε 15 Αυγούστου, 21 Νοεμβρίου και Τρίτη της Λαμπρής. Ο δρόμος από τη Στενή στην εκκλησία είναι σε εξαιρετική κατάσταση.
Την τριάδα των πιο πρόσφατων αναστηλώσεων και επαναλειτουργιών των «ξεχασμένων» ξωκκλησιών της επαρχίας Πάφου, συμπληρώνει η εκκλησία του Αγίου Ιωάννη του Λαμπαδιστή στον Παχύαμμο Τηλλυρίας, η οποία αναστηλώθηκε μετά από δεκάδες χρόνια. Με εισφορές κατοίκων της κοινότητας και άλλων πιστών, έγινε κατορθωτή η αναστήλωση της εκκλησίας και έτσι μετά από πολλά χρόνια τελούνται πλέον Θείες Λειουργίες σε αυτή.
Η αρχή της επαναλειτουργίας του ναού έγινε ανήμερα της εορτής του Αγίου και έκτοτε κάτοικοι της περιοχής και επισκέπτες βιώνουν το ιερό αίσθημα στον ανακαινισμένο ναίσκο, μέσα σε ένα ειδυλλιακό φυσικό περιβάλλον.
Πηγή: Pafos net
Σχετικά
Κολύμπι με φόντο τον Άιφελ: Oι Παριζιάνοι μπορούν (από σήμερα) να κολυμπήσουν ξανά στον Σηκουάνα
Για πρώτη φορά μετά από εκατό χρόνια, το Παρίσι «βουτάει» ξανά στον Σηκουάνα, μετά από ένα φιλόδοξο έργο καθαρισμού
Η Ryanair θα μεγαλώσει τις διαστάσεις της χειραποσκευής για την καμπίνα
Το αντικείμενο θα πρέπει να ζυγίζει λιγότερο από 10 κιλά και να χωράει κάτω από το κάθισμα μπροστά από τον επιβάτη
Καυτός Ιούλιος: Έρχεται νέα άνοδος της θερμοκρασίας
Αυτό θα είναι το σκηνικό του καιρού το σαββατοκύριακο
Διαμονή σε ένα υπέροχο τριγωνικό σπιτάκι, που κρύβεται μέσα στο δάσος της ορεινής Κύπρου
Το ξύλινο σπιτάκι που συνδυάζει την απλότητα με την άνεση
Η Lidl Κύπρου στηρίζει για ακόμα μία χρονιά την καλοκαιρινή κατασκήνωση του Κυπριακού Ερυθρού Σταυρού
Έμπρακτη προσφορά της εταιρείας προς τον οργανισμό για την ενδυνάμωση και την κοινωνική ενσωμάτωση των παιδιών
Στους 36 βαθμούς η θερμοκρασία – Αισθητή άνοδος τις επόμενες μέρες
Αναλυτικά η πρόγνωση του καιρού
Πρώτες εικόνες από το ανανεωμένο Pendeli Resort στις Πλάτρες
Η αναγέννηση ενός ιστορικού ξενοδοχείου-Η Property Gallery ανακοινώνει το νέο Pendeli Resort στις Πλάτρες
Squid Game: America-Έρχεται το αμερικανικό spin-off με σκηνοθέτη τον David Fincher!
Το φαινόμενο Squid Game ταξιδεύει στο Λος Άντζελες με νέα ιστορία και βαριά ονόματα στο τιμόνι
30 χρόνια Partners: Η διαφημιστική που άλλαξε την επικοινωνία στην Κύπρο
Μια πορεία εξέλιξης, δημιουργικότητας και έργων με ουσία
Νέο μεγάλο ρεκόρ για το Squid Game στο Netflix
Η τρίτη σεζόν κατέλαβε την 1η θέση στα εβδομαδιαία Top 10 της πλατφόρμας σε 93 χώρες. Πρώτη φορά μια σειρά πετυχαίνει κάτι ανάλογο την πρώτη εβδομάδα προβολής της.
