Δημοσιεύτηκε στις 29 Απριλίου 2013
Ο Ανδρέας Μυλωνάς, όνομα και πράμα (!), αλέθει αλεύρι από τότε που θυμάται τον εαυτό του. Παρακολουθούσε πρώτα τον παππού του, τον πατήρ Νικόλα, που είχε το νερόμυλο κάτω στην κοιλάδα απ' όπου περνά ο ποταμός Σερράχης, και ύστερα τον πατέρα του, Σάββα Μιχαήλ, που τον βοηθούσε με το ίδιο μεράκι και την ίδια αγάπη μέχρι το 1983, οπότε έφερε ο ίδιος το μύλο πάνω στο χωριό, δίπλα στο σπίτι του, αλέθοντας μόνο κυπριακό σιτάρι που το συσκευάζει για ντόπια κατανάλωση. "Η μαστορκά είναι στη συντήρηση του μύλου" μας λέει με έμφαση ο κύριος Ανδρέας. Και όση ώρα μας μιλά και τον φωτογραφίζουμε, βάζει κάθε τόσο τα χέρια του κάτω από την αντλία απ' όπου ρέει το αλεσμένο αλεύρι και γεμίζει τις χούφτες του με την "ασπρόσκονη" που την ψηλαφίζει με αγάπη. "Μόνο κυπριακό σιτάρι αλέθω και αυτό που παίρνεις από κοντά μου είναι εκατό τοις εκατό αλεύρι ολικής αλέσεως", μας λέει περήφανα. Και δώσ' του να αδειάζει μέσα στο μύλο σάκους από σιτάρι και να σηκώνει σύννεφα άσπρης σκόνης, δημιουργώντας μια περίεργη ομίχλη πίσω από τον ασταμάτητο θόρυβο της μηχανής... Στο σκοτεινό υποστατικό όπου διατηρεί το μύλο του, οι τοίχοι είναι γεμάτοι παραδοσιακά εργαλεία-κειμήλια, η σοβάντζα φιλοξενεί οικογενειακές φωτογραφίες και αντικείμενα-αντίκες, ενώ σε μια μικρή αποθηκούλα βρίσκονται στοιβαγμένες ξύλινες γούρνες σε διάφορα μεγέθη, κατάλοιπα μιας άλλης εποχής. Στην είσοδο, ένας πίνακας γεμάτος γνωμικά και φωτογραφίες ηρώων, σου δίνει μια διαφορετική εικόνα να περιεργάζεσαι όση ώρα ο μύλος αλέθει, ενώ στο πάνω διάζωμα, η βεράντα του κύριου Ανδρέα και της κυρίας Έλλης, είναι γιομάτη λουλούδια και ζαρζαβατικά. "Πόσο καιρό διατηρείται το αλεσμένο αλεύρι;", τον ρώτησα. "Αν είναι χειμώνας, δύο μήνες, αν είναι καλοκαίρι, άντε ενάμισι μήνα το πολύ και στο ψυγείο καλύτερα", μου είπε χαμογελώντας. Όσο για την τιμή, το ένα κιλό στοιχίζει €1 και ο σάκος, των 25 κιλών, €20. Άρα, αν κάτσεις και σκεφτείς ότι με ένα κιλό φτιάχνεις 2 ψωμιά, τότε σίγουρα σε συμφέρει να αρχίσεις να ζυμώνεις στο σπίτι! Κι αφού μιλάμε για ζύμωμα, ζήτησα από την κυρία Έλλη να μας πει πώς να φτιάξουμε ένα σπιτικό ψωμί. Και ιδού!
Παραδοσιακό ψωμί με προζύμι
Υλικά
3 ½ κιλά αλεύρι (μισό χωριάτικο και μισό φαρίνα).
1 φλ. προζύμι "εμπατό".
Λίγο νερό χλιαρό (όσο σηκώσει).
Λίγο αλάτι.
Εκτέλεση
Διαλύεις το προζύμι, με τα δάχτυλά σου, πλάθοντάς το μέσα σε χλιαρό νερό. Προσθέτεις λίγο-λίγο το αλεύρι, το αλάτι και όσο νερό χρειαστεί, ζυμώνοντας καλά ή μέχρι η ζύμη να γίνει ομοιόμορφη και συμπαγής. Την αφήνεις για 20΄. Προθερμαίνεις το φούρνο σε ψηλή θερμοκρασία, τοποθετείς τα ψωμιά, αραιά στο ταψί, τα χαράσσεις με μαχαίρι κυκλικά και τα ψήνεις για περίπου μία-μιάμιση ώρα ή έως ότου ροδοκοκκινίσουν και φουσκώσουν αρκετά.
Info: (22822732) Κάτω Μονή, επ. Λευκωσίας. Δ-Σ 07.00-20.00.
Σχετικά

Το καλοκαίρι είναι εδώ — και το Cyberness επιστρέφει με ένα νέο κύμα ενέργειας!
Έλα μαζί μας για ένα απόγευμα γεμάτο έμπνευση, δροσερά κοκτέιλ, δημιουργικά εργαστήρια, καλή μουσική και καλοκαιρινή μαγεία

Κεντούμε και ζυμώνουμε στην Αθηένου
Βιωματικά εργαστήρια με θέμα τον παραδοσιακό πολιτισμό και την άυλη πολιτιστική κληρονομιά

17 υπέροχα πράγματα για να κάνεις αυτή τη βδομάδα στην Κύπρο
Καθημερινές γεμάτες με θερινό κινηματογράφο, φεστιβάλ και αγαπημένους τραγουδιστές

REWIND 2: Ο Λούης Πατσαλίδης και η παρεά του επιστρέφουν για ένα νοσταλγικό party του καλοκαιριού
Με τραγούδια που μας μεγάλωσαν, ήχους που μας ταξιδεύουν, και ρυθμούς που θα μας ξεσηκώσουν

Φέτος γιορτάζουμε το Γλυτζιστό αλλιώς... με έναν αγαπημένο καλλιτέχνη
Έρχεται για πρώτη φορά μία μουσική βραδιά γλυτζιστού με κρασί και χορό

38 υπέροχα πράγματα για να κάνεις αυτό το σαββατοκύριακο στην Κύπρο
Μουσική, χορός, φαγητό, δραστηριότητες και φεστιβάλ

Καλοκαίρι στη Λεμεσό: Ένας ολόκληρος μήνας με 15 δωρεάν εκδηλώσεις «Δίπλα στο κύμα»
Η Λεμεσός θα φιλοξενήσει κι αυτό το καλοκαίρι μια σειρά θερινών εκδηλώσεων με επίκεντρο το θεατράκι του Μόλου

Πολιτισμός σε κάθε Γειτονιά του Στροβόλου
Έναρξη του νέου θεσμού με τη συναυλία «Έρωτας Ταξιδευτής» την Τετάρτη 2 Ιουλίου στο Πάρκο Τάκη Ζεμπύλα

Summer on Ice: Το event που θα σε πάει για διασκέδαση στο χωριό!
Street food, live μουσική, παγωμένες μπίρες και.... άκρως καλοκαιρινή διάθεση!

Παίζει πάρτι στο Βουνί (όλο το καλοκαίρι)
Το χωριό ανακοίνωσε το πρόγραμμά του με τις καλοκαιρινές του εκδηλώσεις

Dancing Roots στην πλατεία Τρόοδους
Mια βιωματική και διαπολιτισμική εμπειρία που θα μείνει χαραγμένη στη μνήμη των παιδιών, στο πλαίσιο του Διεθνούς Παιδικού Φεστιβάλ Λαϊκών Χορών
Glowmorous και με το παραπάνω: Μια βραδιά λάμψης και συγκίνησης στη Μαρίνα Αγίας Νάπας
Για ένα κόσμο γεμάτο παιδικά χαμόγελα!